Sinds wanneer bestaat er een standaardspelling?
- Gegevens
- Gepubliceerd: 09 augustus 2012
Spelling-Siegenbeek (1804) is de eerste officieel vastgelegde spelling van de Nederlandse taal. Het welbekende Groene Boekje maken we pas vanaf 1954.
Onze eerste officiële spelling ontleent zijn naam aan Matthijs Siegenbeek. Deze hoogleraar kreeg van de overheid de opdracht een uniforme spelling op te stellen. Volgens hem moest de spelling zo veel mogelijk de uitspraak van een woord weergeven, zo was zaturdag de schrijfwijze van zaterdag.
Het groene Boekje en ecoaardappelen
De Nederlandse Taalunie bepaalt vanaf 1980 de officiële spellingsregels van het Nederlands. Het INL stelt de woordenlijst (het welbekende Groene Boekje) samen, op basis van onze corpora. In 1995 werd het eerste Groene Boekje herzien. Een resultaat hiervan is bijvoorbeeld de regel voor de tussen-n, zoals in bessensap en pannenkoek. Ook in 2005 verschijnt een nieuwe uitgave van de officiële Nederlandse woordenlijst. Het boekje wordt dan aangevuld met nieuwe woorden als spamfilter, i-bankieren, ecoaardappelen en okseltruitje.
Scheiding Nederlands & Vlaams
De Spelling-Siegenbeek wordt toegepast tot het einde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1813-1830). Zodra België in 1830 onafhankelijk werd, wees Vlaanderen de Nederlandse spelling-Siegenbeek af omdat deze te Hollands zou zijn. In plaats daarvan nam België de Spelling-Willems in gebruik.
Herenigd
Na de taalbreuk tussen de Nederlandse en Vlaamse taal in 1830 vonden de talen elkaar weer in 1863. De eerste gezamenlijke spelling voor Nederland en Vlaanderen was geboren: die van De Vries en Te Winkel. Dit is de basis van de spelling zoals we die nu kennen. De aanleiding voor de gezamenlijke spelling was het Woordenboek der Nederlandsche Taal: de Nederlandse woordenschat, dus ook die van Vlaanderen, moest hierin beschreven worden. Het was verwarrend om de verschillende spellingsystemen van Vlaanderen en Nederland door elkaar te gebruiken. In Vlaanderen werd de gezamenlijke spelling direct officieel ingevoerd, in Nederland gebeurt dat pas in 1883.
Meer lezen
Waarom noemen we een foto ‘kiekje’? Hoe is het woord ‘hamvraag’ ontstaan? Wat is een ‘spoonerisme’? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.
Heeft u een vraag over de betekenis of de herkomst van een Nederlands woord? Vraag het aan Woordbaak!
