Vrede
Indonesie
en
separatisten
Atjeh
;
Na
26
jaar
oorlog
met
12.000
doden
Na
26
jaar
oorlog
hebben
de
regering
van
Indonesie
en
de
leiding
in
ballingschap
van
de
separatistische
Beweging
Vrij
Atjeh
(
GAM
)
vanochtend
in
Geneve
een
vredesakkoord
getekend
.
De
oorlog
ging
van
beide
kanten
gepaard
met
schendingen
van
de
mensenrechten
en
heeft
in
de
loop
der
jaren
naar
schatting
12.000
mensen
het
leven
gekost
.
De
"
overeenkomst
ter
beeindiging
beeindigen
beƫindiging
van
vijandelijkheden
"
,
voorziet
in
gedeeltelijke
terugtrekking
van
Indonesische
militairen
uit
Atjeh
,
ontwapening
van
het
GAM-leger
,
vergaande
autonomie
voor
deze
provincie
op
de
noordpunt
van
Sumatra
,
en
regionale
verkiezingen
in
2004
,
waaraan
de
GAM
zal
kunnen
deelnemen
.
Een
gemengd
team
van
150
waarnemers
-
vijftig
namens
de
Indonesische
regering
,
vijftig
namens
de
GAM
en
nog
eens
vijftig
militairen
uit
Thailand
en
de
Filippijnen
-
zal
toezicht
houden
op
uitvoering
van
het
akkoord
.
De
door
de
GAM
in
te
leveren
wapens
zullen
worden
opgeslagen
in
speciale
magazijnen
met
een
"
dubbele
sleutel
"
,
een
voor
de
GAM
en
een
voor
de
buitenlandse
waarnemers
.
Nederland
heeft
een
miljoen
dollar
toegezegd
voor
het
internationale
toezicht
op
naleving
van
de
overeenkomst
.
Het
vredesakkoord
kwam
tot
stand
na
twee
jaar
onderhandelen
in
Zwitserland
,
waarbij
het
Henri
Dunant
Centre
(
HDC
)
,
een
non-gouvernementele
organisatie
,
bemiddelde
.
De
laatste
fase
werd
bijgewoond
door
de
bejaarde
Hasan
di
Tiro
,
zelfverklaard
"
staatshoofd
van
Vrij
Atjeh
"
,
die
al
ruim
dertig
jaar
in
Zweden
woont
.
De
ondertekeningsceremonie
werd
vanochtend
opgeluisterd
door
drie
buitenlandse
zwaargewichten
die
bij
de
onderhandelingen
een
rol
speelden
:
de
Amerikaanse
generaal
b.d.
Anthony
Zinni
,
oud-premier
van
Thailand
Surin
Pitsuwan
,
en
de
laatste
minister
van
Buitenlandse
Zaken
van
het
verenigde
Joegoslavie
,
Budimir
Loncar
.
Eerdere
afspraken
tussen
Indonesie
en
de
GAM
,
zoals
de
in
2000
onder
bemiddeling
van
het
HDC
overeengekomen
"
humanitaire
pauze
"
,
maakten
geen
einde
aan
de
vijandelijkheden
.
Waarnemers
toonden
zich
vandaag
echter
gematigd
optimistisch
en
menen
dat
het
ditmaal
,
dankzij
internationaal
toezicht
,
wel
zal
lukken
.
Het
blijft
evenwel
de
vraag
of
de
civiele
leiding
in
ballingschap
de
GAM-manschappen
te
velde
onder
controle
heeft
.
Het
GAM-leger
is
in
de
loop
der
jaren
uiteengevallen
in
strijdgroepen
onder
leiding
van
plaatselijke
krijgsheren
en
mist
een
effectieve
commandostructuur
.
Deze
krijgsheren
houden
sinds
de
val
van
dictator
Soeharto
,
in
1998
,
en
de
terugtrekking
van
gevechtstroepen
uit
Atjeh
onder
diens
opvolger
Habibie
grote
delen
van
de
provincie
onder
controle
.
Het
is
twijfelachtig
of
GAM-commandanten
hun
enige
troef
,
hun
wapens
,
zullen
inleveren
zonder
een
vorm
van
amnestie
.
Vredesakkoord
Atjeh
NRC
Handelsblad
091202
Binnenlandse
politieke
onrust
;
Binnenlandse
politiek
;
Vredesbesprekingen
;
Recht
;
Politiek
en
Staat
;
Volkenrecht