Journalist
hoeft
niet
altijd
te
getuigen
Een
oorlogscorrespondent
kan
niet
onder
alle
omstandigheden
worden
gedwongen
als
getuige
in
een
proces
op
te
treden
.
Dat
bepaalde
gisteren
de
beroepskamer
van
het
Joegoslavie-tribunaal
in
Den
Haag
.
Voor
het
eerst
heeft
een
rechtbank
daarmee
oorlogscorrespondenten
juridisch
een
aparte
status
gegeven
.
De
beroepskamer
van
het
VN-hof
onder
leiding
van
rechtbankpresident
Claude
Jorda
gaf
een
oordeel
in
een
door
de
voormalige
oorlogscorrespondent
Jonathan
Randal
aangespannen
zaak
.
De
journalist
,
die
werkte
voor
The
Washington
Post
,
was
als
getuige
opgeroepen
door
de
verdedigers
van
Radoslav
jaroslav
Brdjanin
,
de
vroegere
vice-premier
van
de
Servische
Republiek
in
Bosnie
.
Het
tribunaal
oordeelde
afgelopen
zomer
in
eerste
instantie
dat
Randal
niet
het
recht
heeft
de
oproep
naast
zich
neer
te
leggen
.
De
verdedigers
wilden
Randal
ondervragen
over
een
vraaggesprek
dat
hij
in
februari
1993
met
Brdjanin
had
.
Daarin
zei
deze
dat
hij
van
de
niet-Servische
inwoners
van
Banja
Luka
af
wilde
.
De
Servier
wordt
ervan
beschuldigd
in
de
Bosnische
oorlog
een
prominente
rol
te
hebben
gespeeld
bij
het
verdrijven
,
folteren
en
vermoorden
van
Bosnische
moslims
en
Kroaten
.
De
openbare
aanklager
had
het
vraaggesprek
als
bewijsmateriaal
ingebracht
,
waarna
de
advocaten
van
Brdjanin
de
journalist
opriepen
.
Randal
verweerde
zich
tegen
de
oproep
met
het
argument
dat
als
oorlogsverslaggevers
kunnen
worden
gedwongen
te
getuigen
,
zij
zelf
doelwit
in
een
oorlog
kunnen
worden
.
Dan
immers
kunnen
ze
door
oorlogvoerende
partijen
worden
gezien
als
potentiele
getuigen
in
processen
na
de
oorlog
.
Randal
betoogde
dat
journalisten
alleen
zouden
moeten
getuigen
als
hun
verklaring
essentieel
is
voor
het
vaststellen
van
de
schuld
of
onschuld
van
beklaagden
en
als
die
schuld
of
onschuld
op
geen
enkele
andere
manier
kan
worden
vastgesteld
.
Het
hof
van
beroep
nam
gisteren
in
zijn
uitspraak
de
argumentatie
van
Randal
over
en
stelde
dat
journalisten
,
als
ze
zouden
kunnen
worden
gedwongen
te
getuigen
,
worden
belemmerd
in
hun
werk
omdat
ondervraagde
personen
zich
minder
vrij
zouden
uiten
.
Daarnaast
zouden
ze
volgens
rechtbankpresident
Jorda
"
een
potentieel
doelwit
"
kunnen
worden
van
oorlogsmisdadigers
wier
misdrijven
ze
waarnemen
.
"
Dit
zou
hun
leven
in
gevaar
kunnen
brengen
.
"
Voor
een
journalist
wordt
opgeroepen
als
getuige
,
moet
de
rechtbank
ervan
worden
overtuigd
dat
de
getuigenverklaring
"
directe
en
belangrijke
waarde
heeft
"
bij
het
beantwoorden
van
de
vraag
waarover
het
proces
gaat
.
Er
moet
bovendien
geen
"
redelijk
alternatief
"
bestaan
voor
het
verkrijgen
van
die
informatie
,
aldus
de
uitspraak
.
De
Internationale
Federatie
van
Journalisten
,
die
een
half
miljoen
journalisten
in
meer
dan
honderd
landen
vertegenwoordigt
,
uitte
zich
verheugd
over
het
oordeel
van
het
Joegoslavie-tribunaal
.
Rechtspraak
;
Journalistiek
;
Media
;
Recht
;
Justitie