Lessen
in
keramiek
in
Den
Bosch
In
Den
Bosch
wordt
door
kunstenaars
en
vormgevers
nagedacht
over
wat
je
allemaal
met
keramiek
kunt
.
Vandaag
vindt
er
een
congres
plaats
en
het
hele
jaar
logeren
er
kunstenaars
in
het
Keramisch
Werkcentrum
.
"
Goeiemorgen
!
Het
is
10
uur
:
Koffie
!
"
Luid
schalt
een
stem
door
het
gebouw
van
het
Europees
Keramisch
Werkcentrum
in
Den
Bosch
.
De
kunstenaars
in
hun
ateliers
maken
zich
op
om
naar
de
kantine
te
gaan
.
De
staf
zit
daar
al
klaar
achter
een
kopje
koffie
.
Aan
een
lange
houten
tafel
zitten
even
later
zo'n
twintig
mensen
.
De
kunstenaars
meest
wat
beduusd
,
de
anderen
volop
wakker
.
Op
het
EKWC
zijn
voortdurend
zo'n
twaalf
kunstenaars
en
vormgevers
in
de
weer
met
keramiek
.
Om
de
paar
weken
beginnen
er
een
paar
aan
hun
driemaandelijks
verblijf
.
Sommigen
zijn
al
vertrouwd
met
het
materiaal
,
maar
EKWC-directeur
Koos
de
Jong
wil
ook
graag
mensen
die
er
nog
nooit
iets
mee
hebben
gedaan
.
Hun
experimenten
houden
volgens
hem
het
medium
levendig
en
zorgen
voor
nieuwe
uitdagingen
aan
de
technische
staf
van
18
mensen
,
de
meesten
in
deeltijd
en
bijna
allemaal
zelf
kunstenaar
.
Het
EKWC
,
dat
sinds
1992
bestaat
,
is
afhankelijk
van
een
jaarlijkse
subisidie
subsidie
subsidies
(
700.000
euro
)
van
het
ministerie
van
OC
&
W.
Het
verblijf
van
een
kunstenaar
kost
gemiddeld
zo'n
14.000
euro
.
Wie
intern
verblijft
,
betaalt
zelf
voor
een
studio
en
een
appartement
op
het
terrein
van
het
EKWC
450
euro
.
Ongeveer
de
helft
van
de
deelnemers
komt
uit
het
buitenland
.
Zoals
Satyendra
Pakhale
,
die
De
Jong
twee
jaar
geleden
in
Parijs
ontdekte
en
wiens
werk
onlangs
te
zien
was
in
het
Stedelijk
Museum
.
De
keramische
stoelen
die
hij
in
Den
Bosch
ontwikkelde
baarden
opzien
op
de
meubelbeurs
van
Milaan
.
Zulke
"
ontwerpsterren
"
-
waar
De
Jong
zeker
ook
Hella
Jongerius
met
haar
in
het
EKWC
ontwikkelde
vaas
van
porselein
,
glas
en
plakband
,
toe
rekent
-
zijn
volgens
hem
belangrijk
voor
het
propageren
van
goed
keramisch
design
.
Voor
De
Jong
drie
jaar
geleden
overkwam
van
museum
De
Zaanse
Schans
-
1
miljoen
bezoekers
per
jaar
-
gebeurde
dat
te
weinig
.
En
dat
terwijl
volgens
hem
de
rol
van
de
keramiek
in
de
kunst
zienderogen
afneemt
.
"
Er
zijn
nog
maar
weinig
keramisten
op
de
academies
en
in
de
musea
is
de
keramiek
naar
de
kelder
verhuisd
.
"
Het
gaat
in
Den
Bosch
om
keramiek
,
maar
het
centrum
biedt
de
kunstenaars
vooral
de
kans
om
maandenlang
geconcentreerd
met
hun
vak
bezig
te
zijn
.
"
Ik
hoef
mensen
niet
tot
het
keramische
geloof
te
bekeren
.
"
De
Jong
slaagt
er
in
extra
aandacht
voor
keramische
vormgeving
te
wekken
.
De
presentatie
Wet
Design
die
op
het
EKWC
ontwikkelde
producten
in
afwasmachines
liet
zien
,
baarde
dit
jaar
veel
opzien
in
Milaan
.
Binnenkort
presenteert
hij
het
resultaat
van
een
zoektocht
naar
een
nieuw
souvenir
die
hij
met
een
enkele
vaderlandse
keramische
bedrijven
organiseerde
.
Zo'n
dertig
kunstenaars
en
ontwerpers
doen
mee
.
Vandaag
houdt
het
EKWC
samen
met
de
kunstacademie
Den
Bosch
een
congres
over
keramiek
in
de
beeldende
kunst
.
De
Jongs
enthousiasme
uit
zich
ook
in
kleinere
acties
.
"
Als
ik
iemand
zie
die
ik
bijzonder
vind
,
dan
regel
ik
een
paar
centen
voor
een
mooi
boekje
.
"
In
een
van
de
ruime
ateliers
op
het
EKWC
overlegt
Hans
van
der
Pennen
(
48
)
met
een
werkplaatsassistent
over
hoe
hij
de
mal
voor
keramische
boom
zal
maken
.
"
Je
hoeft
niet
te
lassen
,
"
zegt
de
assistent
,
"
je
kunt
het
ook
met
schroeven
doen
.
"
Hij
tekent
een
alternatief
.
Van
der
Pennen
herhaalt
wat
hij
wil
,
maar
de
ander
schudt
zijn
hoofd
.
"
Laat
me
het
nou
even
uitleggen
"
,
vraagt
de
kunstenaar
.
Volgens
de
assistent
kan
het
anders
.
"
OK
,
doe
ik
dat
"
,
verzucht
de
beeldhouwer
.
Van
der
Pennen
heeft
een
jaar
vrij
genomen
als
docent
aan
de
kunstacademie
Minerva
in
Groningen
voor
een
groot
project
in
een
nieuwbouwwijk
.
Op
de
vloer
staat
een
model
voor
een
beeldengroep
.
De
boom
komt
op
een
hoge
pilaar
.
Hij
is
pas
een
week
aan
de
slag
en
moet
wennen
aan
de
sfeer
.
"
Het
is
hier
wel
een
beetje
een
jeugdherberg
.
"
's
Avonds
samen
eten
is
hem
wat
te
sociaal
,
gewoon
als
hij
is
zijn
eigen
gang
te
gaan
.
Verderop
snijden
de
beeldhouwers
Mark
Dunhill
en
Tamiko
O'Brien
met
een
spateltje
reepjes
klei
uit
een
langwerpige
massieve
hoop
op
een
voetstuk
.
De
Britten
zijn
hier
op
uitnodiging
van
De
Jong
.
Ze
graven
gaten
in
tuinen
-
via
een
advertentie
in
de
krant
vonden
ze
mensen
die
het
goed
vonden
-
en
reconstrueren
de
afdruk
daarvan
nu
op
het
EKWC
.
O'Brien
waardeert
vooral
dat
je
hier
rustig
kunt
experimenteren
.
En
de
vakkennis
van
de
staf
:
"
Ik
wist
niet
dat
zo'n
kleiblok
twee
weken
moet
drogen
voor
hij
in
de
oven
kan
.
Het
is
veel
ingewikkelder
dan
we
dachten
.
"
Kunststoffen
,
waar
het
tweetal
meestal
mee
werkt
,
kun
je
volgens
haar
laten
doen
wat
je
wilt
.
"
Klei
niet
,
klei
zegt
jou
wat
je
moet
doen
.
Ik
ben
een
slaaf
van
de
klei
.
"
In
een
hoekje
van
de
grote
hal
perst
Daan
van
Wel
(
28
)
blokken
klei
door
een
soort
frietsnijder
.
De
holle
buizen
die
dat
oplevert
legt
hij
voorzichtig
op
een
plankje
.
Verderop
heeft
hij
er
tientallen
in
een
cirkel
gelegd
.
"
Het
wordt
een
installatie
.
Normaal
werk
ik
met
fotografie
en
video
en
nu
maak
ik
een
combinatie
met
keramiek
.
"
De
buizen
moeten
gaan
draaien
en
rook
verspreiden
.
Het
is
Van
Wels
derde
week
.
"
Je
werkt
hier
harder
dan
thuis
.
Het
is
een
soort
ruimteschip
,
waar
je
niet
meer
uitkomt
.
"
Het
's
avonds
samen
eten
bevalt
hem
prima
.
"
Daarna
ga
ik
altijd
nog
weer
om
een
uur
of
half
negen
aan
de
slag
.
"
Op
haar
kleine
atelier
op
de
eerste
etage
is
Manon
van
Kouswijk
-
zeven
jaar
geleden
aan
de
Rietveld
afgestudeerd
als
edelsmit
-
sinds
een
paar
dagen
bezig
.
Op
tafel
ligt
bestek
in
allerlei
vormen
,
waaronder
de
lepel
met
een
vork
op
zijn
rug
die
ze
een
paar
jaar
geleden
ontwierp
.
Ze
wilde
iets
met
klei
maken
,
maar
wat
ze
bedacht
had
was
volgens
de
assistenten
te
teer
.
Het
EKWC
overweldigt
haar
een
beetje
.
"
Er
zijn
ineens
tig
recepten
voor
klei
.
"
Beeldende
kunst
;
Kunst
en
Cultuur
;
Kunst