terughoudendheid, ‘schroom’, om ergens over te klagen, vaak uit schaamte
Klaagschroom is een nieuw, vrij doorzichtig woord, al wordt het tweede stukje –schroom niet veel in nieuwe woorden gebruikt. Schroom is een heel klein beetje een ouderwets, formeel woord, maar dat zorgt ervoor dat dit nieuwe woord ook een tikje ironisch aandoet. Paulien Cornelisse introduceerde klaagschroom onlangs in haar column in de Volkskrant. Waarom dit neologisme? Uit onderzoek blijkt dat de Nederlander helemaal niet goed weet hoelang hij garantie heeft op een gekocht product. “Als een product na twee jaar kapotgaat, denken wij dat wij niet meer mogen klagen, maar dat mogen we in veel gevallen wel!” weet Cornelisse. We hebben dus volgens Cornelisse een grote klaagvrijheid – ook al een nieuw woord. Maar er is een probleem: onze klaagschroom blijkt groter te zijn dan onze klaagvrijheid. Cornelisse verklaart die schroom als volgt: “Wij vinden het gênant om op te bellen over iets dat kapot is gegaan, want we denken dat het aan onszelf ligt. Ja, de elektrische tandenborstel is stuk, maar hebben we hem (als we eerlijk zijn) niet vaak iets te ruw in zijn opladertje gekwakt?” Klaagschaamte is het dus eigenlijk ook, maar ook weer niet: want schaamte voelen we vooral nádat we iets hebben gedaan. Klaagschaamte heeft wel fraai binnenrijm en past heel goed in een tijd waarin er voortdurend nieuwe schaamte-woorden bijkomen. Of zijn we de schaamte misschien inmiddels een beetje voorbij?
Een woord op –schroom is in ieder geval wel iets origineler dan een woord op –schaamte. Een paar nieuwe schroom-woorden komen we wel tegen. In 2024 werd borstschroom geïntroduceerd: dat is de aarzeling of schaamte die mensen voelen als ze een hartmassage moeten uitvoeren bij een vrouw. Een hartmassage kan namelijk het beste worden uitgevoerd op een ontblote borstkas. Een schroom-woord van dit jaar is loonschroom, dat ook al goed klinkt. Volgens het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) is dat ‘terughoudendheid, schroom, om met iemand anders, bijvoorbeeld je partner, informatie te delen over hoeveel je verdient’.
Terug naar de klaagschroom, want er is meer: Cornelisse legt uit dat niet alleen schaamte ons terughoudend maakt om te klagen. We zijn er namelijk vaak ook gewoon te lui voor. Klaagluiheid, doopt Cornelisse die lamlendigheid. “We vinden het ineens te veel gedoe om te bellen met een persoon die diep in een doorkiesmenu verborgen zit. Laat ook eigenlijk maar!”
Bron: de Volkskrant, 12 september 2025 (alleen voor abonnees)