Vanwege een serververhuizing in het datacenter van de Universiteit Leiden is ivdnt.org op 27 november 2024 tijdelijk niet bereikbaar.
Onze excuses voor het ongemak!

Categorieën
Woordbaak

Waar komt het woorddeel ‘sjoel’ in ‘sjoelbak’ vandaan?

Sjoelbak is afkomstig van het Friese woord sjoeltafel. Dit was een lange tafel met aan de zijkanten opstaande randen en aan de achterkant een aantal vakjes waar je schijven in moest zien te schuiven om punten te verdienen. Later gebruikte je een losse bak die als je ging spelen op de tafel gelegd kon worden.

Het eerste deel van het woord sjoeltafel is de stam van het Friese werkwoord sjoele of sjoelje, dat ‘slepen, sloffen, schuifelen’ betekent. Het Nederlands gebruikte eerst het Friese woord sjoeltafel, maar paste dat later aan naar sjoelbak. Die vorm heeft het Fries vervolgens weer aan het Nederlands ontleend. Bij sjoelbak werd het werkwoord sjoelbakken ‘met de sjoelbak spelen’ gevormd, dat later werd verkort tot sjoelen. Ook het Friese sjoele heeft deze betekenis erbij gekregen.

Ga naar de inhoud