Vervelen stieren zich snel? Zijn het soms lastige dieren? Die indruk krijg je tenminste bij de uitdrukkingen ‘zich stierlijk vervelen’ en ‘stierlijk vervelend zijn’. De herkomst van het woord vinden we alleen niet in de wei, maar op zee.
Stierlijk betekent in deze uitdrukkingen niet letterlijk ‘als een stier’ maar ‘heel erg’. Hiervoor gaan we terug naar negentiende-eeuwse zeelieden. Als matrozen te lang thuis en aan wal waren, misten ze de zee en werden ze onrustig. Hier komt de uitdrukking het land hebben vandaan, dat ‘zich vervelen’ betekende. Om de uitdrukking kracht bij te zetten voegden ze er soms als een stier aan toe: het land hebben als een stier.
Gedeeld verlangen
Als een stier zou een verkorting kunnen zijn van als een stier die naar de koeien wil. Het gevoel dat matrozen hebben als ze de zee missen wordt dan dus vergeleken met het gevoel dat stieren hebben als er geen koeien in de buurt zijn. Al snel verscheen naast het land hebben als een stier de variant stierlijk het land hebben, in de betekenis ‘het helemaal niet naar zijn zin hebben’. Vervolgens ontstonden nieuwe uitdrukkingen met stierlijk met eenzelfde versterkende vorm: zich stierlijk vervelen, zich stierlijk ergeren, stierlijk balen, een stierlijke hekel hebben aan en stierlijk vervelend zijn.