Deze maand publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het vernieuwde hoofdstuk ‘Woordvorming en woordstructuur‘ van de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). Daarin wordt beschreven op welke manieren we in het Nederlands nieuwe woorden kunnen maken, en welke betekenisvolle elementen we kunnen onderscheiden in bestaande woorden.
Het woord appeltaart, bijvoorbeeld, is een samenstelling, een veelgebruikte manier om nieuwe woorden te maken, waarbij twee woorden (appel en taart) worden samengevoegd. Een andere manier is afleiding, door middel van voor- of achtervoegsels. We vormen bijvoorbeeld het bijvoeglijk naamwoord onafhankelijk door het voorvoegsel on- toe te voegen aan het bijvoeglijk naamwoord afhankelijk, of het zelfstandig naamwoord mengsel door het achtervoegsel –sel toe te voegen aan de werkwoordstam meng-. Naast samenstelling en afleiding komen ook andere typen woordvorming ruim aan bod, zoals conversie, samenkoppeling en woordfabricage.
Gemoderniseerd en uitgebreid
Het hoofdstuk is flink gemoderniseerd en uitgebreid: de resultaten van veel detailstudies van Nederlandse woordvorming die zijn verschenen sinds de vorige versie van dit hoofdstuk, zijn verwerkt in de tekst. Daarnaast zijn de literatuurverwijzingen geactualiseerd, voorbeelden waar nodig vernieuwd, en is er meer aandacht voor ontlening en variatie. Ten slotte zijn er koppelingen toegevoegd naar woordenboeken, woordenlijsten en corpora.
Redactie
Het hoofdstuk is herzien door em. prof. dr. Geert Booij, die vorig jaar al een volledig nieuw hoofdstuk over de Nederlandse klankleer aan de e-ANS toevoegde, onder redactie van het INT en met medewerking van diverse experts.
Herziening e-ANS
De herziening van dit hoofdstuk is onderdeel van de algemene herziening van de e-ANS, die een aantal jaren geleden begonnen is. Vorig jaar werd de volledig nieuw ontwikkelde website al gelanceerd en verschenen herziene hoofdstukken over negatie, adposities en de adpositieconstituent, net als de vernieuwde inleiding en een geheel nieuw hoofdstuk over de klankleer van het Nederlands.
Naast de herziening van het hoofdstuk over woordvorming zijn ook de pagina’s voor studenten en docenten uitgebreid. Hier zijn samenvattingen, begrippenlijsten en lesideeën te vinden over de klankleer, negatie en adposities.
Meer weten? Neem contact op met Frank Landsbergen of Maaike Beliën.