‘knip-en-plakhoreca’; horecagelegenheden die populaire concepten, formules of menu’s klakkeloos overnemen van andere horeca of steeds opnieuw inzetten in verschillende zaken en daardoor een eigen identiteit missen
“Deze studenten zijn klaar met copy-pastehoreca: ‘Amsterdam wordt langzaam gepolijst en daarmee alleen maar bewoonbaar voor één soort mens’”: een opvallende kop in Het Parool vorige week. Copy-pastehoreca is een nieuwe samenstelling waarin het eerste deel van het werkwoord copy-pasten komt. Copy-paste- duikt vaker op in nieuwe woorden die aangeven dat er weinig sprake is van een eigen, creatieve inbreng, bijvoorbeeld in copy-pastejournalistiek en copy-pastekeuken. In het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN) vallen verder vormingen op als copy-pastegehalte en copy-pasteverhaal. De vertaling knip-en-plak- wordt trouwens ook vaak ingezet; kijk maar eens naar knip-en-plakdance en knip-en-plakscriptie. Zelfs de knip-en-plaksamenleving is een feit, in ieder geval als woord.
De studenten in Het Parool-artikel die helemaal klaar zijn met de knip-en-plakhoreca zijn ook de bedenkers van de Instagrampagina Tegentrificatie. Ze zijn namelijk vooral heel erg klaar met gentrificatie: met ludieke foto- en posteracties en graffiti verzetten ze zich daartegen. Menige horecatent zorgt er volgens hen vooral voor dat de hoofdstad steeds meer gentrificeert, en eenheidsworstketens helpen daar niet bij. De invloedrijke 3WO-horecagroep (De Drie Wijzen uit Oost) maakt bijvoorbeeld “van elke buurt dezelfde buurt”, aldus de studenten. Ook de zaken van GoodNewsCoffee vinden de tegentrificeerders geen goed nieuws: “Wij wijzen uw winkels vriendelijk af. Wij hebben genoeg koffie.” Maar ook restaurants en cafés die niet bij een keten of groep horen kopiëren elkaar lustig en kiezen nogal eens voor een zelfde formule.
Op horecatrends wordt vaker gemopperd. Een nieuw woord uit 2013 was hipsterhoreca. Volgens het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) gaat het hier om ‘horecagelegenheden die zich richten op hipsters, met vaak een vintage-inrichting en een menukaart met veel biologische en vegetarische gerechten’. Het woord hipster klinkt intussen misschien wat boomerig, maar dit soort tentjes kregen eigenlijk vergelijkbare kritiek als de copy-pastehoreca: te veel van hetzelfde, én te erg gericht op mensen met geld. We zijn inmiddels ook zéér bekend met het concept van ‘shared dining’: een andere onvermijdelijke horecatrend die niet per se vriendelijk is voor de portemonnee. Hand op de knip en niet blijven plakken dus.
Bron:
Het Parool, 13 november 2025 (alleen voor abonnees)