op indringende wijze proberen aan te zetten tot het eten van ongezond voedsel
Eetdrammen is een opvallend nieuw werkwoord dat vooral in de infinitief, als heel werkwoord, wordt gebruikt. Het is onlangs geïntroduceerd door het Voedingscentrum dat met dit prikkelende neologisme een maatschappelijke discussie over ongezond eten wil starten. “Gezond eten wordt ons ongelooflijk moeilijk gemaakt. Dag in dag uit krijgen we te maken met eetdrammen. Let er maar eens op, als je het doorhebt zie je het overal. Op straat, in de supermarkt, op sociale media, op kinderspeelplekken, in de sportkantine, zelfs bij de bouwmarkt. Overal is een overvloed aan ongezond eten, steeds meer en meer. En dat is geen toeval. Grote bedrijven stoppen elke dag miljoenen in marketing en slimme trucs om ons ongezond te laten kiezen”, staat op voedingscentrum.nl. De keuze voor het sterke woord drammen maakt goed duidelijk dat het Voedingscentrum vindt dat de voedingsindustrie heel ver gaat om mensen tot excessief snacken te verleiden. Maar aan de andere kant is het woord ook een beetje ongelukkig gekozen: drammen is meestal iets wat heel openlijk gedaan wordt, en de voedselindustrie is toch ook vooral een slinkse verleider. Het eerste stukje eet– is minder specifiek: eten doet iedereen, maar wat voor eten je nu precies door je strot geduwd wordt, is onduidelijk.
De NRC vindt drammen “treffend”. Maar eten? Dat mag wel “wat viezer”. De krant vroeg daarom schrijver Tim den Heijer, die “goed is met woorden”, om een alternatief te verzinnen. Vetdrammen of snackdrammen, bedacht Den Heijer. Snackdrammen was bij een brainstorm van het Voedingscentrum zelf óók voorbijgekomen, maar dat vond het centrum uiteindelijk te smal want “een droprek bij de boekwinkel is ook drammerig”.
Hoe dan ook: NRC-journalist Martine Kamsma vindt eetdrammen juist een goed woord: de voedingsindustrie wordt treffend geportretteerd als de “jengelende peuter”, aldus Kamsma. Eetdrammen zou bovendien goed inspelen op zogeheten foodfomo. “Je kúnt die aanbieding negeren, maar dan mis je iets. Toch maar even die borrelnootjes in de bonus meepakken”, licht Kamsma toe.
Het woord is in een paar weken tijd al dusdanig bekend geworden dat eetdrammer inmiddels ook volop circuleert als bijnaam voor de drammerige voedingsindustrie. Er zijn wel meer nieuwe woorden op –drammer, bijvoorbeeld het heel bekende klimaatdrammer. Volgens het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) gaat het hier om ‘iemand die overdreven fanatiek strijdt voor maatregelen ter vermindering van de CO2-uitstoot om de opwarming van de aarde tegen te gaan’. In 2019 werd klimaatdrammer voor het eerst gebruikt in een NOS-kop naar aanleiding van een interview met toenmalig VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff. D66-leider Rob Jetten kreeg het woord daarna vaak als scheldwoord naar zijn hoofd geslingerd. Verder heeft de klimaatdrammer niet zo heel veel met de eetdrammer te maken, maar drammer (en drammen) doet het goed in nieuwe woorden.
Gaat dit woord ervoor zorgen dat onze snackdrang afneemt? Trouw-lezer Ludy Jongkind noemt het in een lezersreactie “effectieve framing” om taal in te zetten in de strijd tegen de voedingsindustrie. Velen vinden het Voedingscentrum in zijn boodschap wat betuttelend, maar Jongkind schrijft dat het opdringen van ongezond voedsel door de eetdrammers juist “je reinste betutteling” is (al is niet precies duidelijk waarom Jongkind dat vindt). Jongkind meent in ieder geval dat het hoog tijd is om “terug te tuttelen. […] Overheid, stop de snaaidwang”.
Bronnen:
- voedingscentrum.nl, oktober 2025
- NRC, 10 oktober 2025 (alleen voor abonnees)
- Trouw, 10 oktober 2025