een man die aan het woord is onderbreken
In de Volkskrant trekt Stella Bergsma van leer tegen de in haar ogen te centrale positie van mannen in onze maatschappij. Haar ‘cursus’, zoals ze het noemt, heet dan ook ‘heren decentreren’. Dat is een vertaling van decentering men, een zoekterm die op TikTok “29 miljoen video’s met meer dan 90 miljoen views” oplevert. Ze presenteert daarbij een aantal nieuwe feministische woorden, waaronder hemterrumperen: “Uit onderzoek van de Universiteit van Maryland blijkt dat vrouwen in werksituaties 33 procent vaker worden onderbroken dan mannen. Door mannen, uiteraard. Dit is niet alleen onbeleefd, maar ook een manier om controle uit te oefenen. Dit kun jij ook! Leer hemterrumperen! Wacht niet op een pauze in zijn eindeloze praatjes over crypto, maar onderbreek met: ‘Superinteressant, maar weet je wie echt boeiend is? Ik!’” Hemterrumperen is gevormd uit het persoonlijk voornaamwoord hem en interrumperen. Het is het omgekeerde van wat in het Engels to manterrupt heet: ‘een vrouw die aan het woord is onderbreken’ (waarbij een man het onderwerp is). Voor die “eindeloze praatjes” bestaat overigens ook al een venijnig woord: de mannoloog.
Een ander nieuw werkwoord dat Bergsma in haar stuk gebruikt is hempathiseren. Hempathie wordt in het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) gedefinieerd als ‘sympathie die mensen voelen voor mannen met veel macht, ook of juist als die in opspraak raken’. Iets gezochter is hijhaling. Bergsma zegt daarover “Mannen die jouw idee herhalen en vervolgens de credit krijgen – een veelgehoorde klacht van vrouwen op de werkvloer. Maar niet langer. Steel tijdens een vergadering zíjn punt met zo veel aplomb terug dat het applaus niet uit kan blijven.” De dominantie van mannen op cultureel gebied noemt ze het praatriarchaat. (“Lees boeken geschreven door schrijfsters, kijk films met de female gaze.”) Verder adviseert ze vrouwen om een niet-lach-soldaat te worden, dus niet langer reflexmatig te lachen als een man een ongrappige grap maakt. Ook moeten vrouwen leren een nee-ninja te zijn: een vrouw die bedreven is in ‘nee’ zeggen. De ‘cursus’ krijgt hierdoor een nogal krijgszuchtig karakter. Toch waarschuwt ze van tevoren dat mannen die haar stuk meelezen niet mogen klagen over misandrie ‘mannenhaat’, de tegenhanger van misogynie ‘vrouwenhaat’. Waarom niet, dat wordt haarfijn door haar uitgelegd, of zoals ze het zelf misschien zou noemen: gewomansplaind.
Bron:
de Volkskrant, 21 mei 2025 (betaalmuur)