gemeenschap van vrouwen die vooral online actief is en waarbinnen tegenwoordig met name traditionele ideeën over de vrouw verspreid worden, die een steeds antifeministischer karakter krijgen
Stine Jensen uitte onlangs in NRC haar zorgen over de oprukkende womanosphere, ook wel femosphere genoemd. Het woord womanosphere komt uit het Engels en wordt in het Nederlands sinds kort ook gebruikt. Het is gevormd naar analogie van manosphere, dat al meer dan tien jaar in onze taal voorkomt. De manosphere is, volgens het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW), een ‘gemeenschap van mannen die bekendstaat om machogedrag, antifeministische, vrouwonvriendelijke en seksistische opvattingen en die vaak online actief is, in bijvoorbeeld blogs, op internetfora en op sociale media’. Interessant is dat het woord womanosphere eerst juist een groep vrouwen aanduidde die zichzelf als feministisch en ook wel als anti-man omschreef. Nu is de betekenis van womanosphere opgeschoven: “Wat begon als een tegenreactie op de manosphere (en daarom eerst ‘feministisch’ genoemd), is inmiddels uitgegroeid tot een griezelige vrouwelijke evenknie met veel overeenkomsten met de manosphere, ‘Andrew Tate voor meisjes’ gedoopt”, legt Jensen uit.
De koerswijziging van de womanosphere past in een tijd waarin tradwives de traditionele rollen van vrouwen als moeder en huisvrouw nastreven en vaak ook op sociale media promoten. Jensen noemt in haar column nog een vrij nieuw woord dat goed in dit thema past: femcel. Een femcel – ook uit het Engels – is een vrouwelijke incel. Incel is een verkorting van involuntary celibate ‘onvrijwillig celibataire persoon’. Incels zijn meestal mannen, die geen seksuele relatie hebben maar die wel graag zouden willen. Dit soort mannen verenigt zich ook graag online en hangt daar nogal eens onaardige praatjes over vrouwen op. Maar femcels kunnen er volgens Jensen ook wat van: “Femcels haten woke, feminisme, wetenschap en lhbtq+ en delen met hun mannelijke manosphere-evenknie de wroeging over hun onderdrukte positie. Ze moedigen vrouwen aan om de realiteit onder ogen te zien […] Feminisme levert je geen gezin of gezelschap op, maar houdt volgens hen in dat vrouwen zich als een soort man opwerken naar de eenzame top. Je kunt beter investeren in je dunne vrouwelijke uiterlijk, en net als de manosphere-mannen veel naar de gym gaan”. Er zijn natuurlijk flink wat verschillen tussen deze spheres, maar in beide heerst een traditioneel sfeertje.
Bron: NRC, 15 mei 2025 (artikel alleen toegankelijk voor abonnees)