schaamte die mensen voelen over het feit dat zij geld verdienen aan hun zonnepanelen terwijl andere mensen, die de opbrengsten ervan juist goed zouden kunnen gebruiken, ze niet kunnen betalen
Het begon ooit met vliegschaamte. Sindsdien worden we overspoeld door nieuwe schaamtes waaronder mensen gebukt kunnen gaan, vaak op klimaatgebied. Denk aan doucheschaamte, vleesschaamte en thermostaatschaamte. Het nieuwe woord van deze week is een nogal ironische aanvulling op het rijtje. In 2022 voorspelde iemand het al: “Eerst was u ‘schoon’ en ‘ groen’ bezig, straks bent u een profiteur en krijgt u verplicht last van ‘zonnepaneelschaamte’.” En jawel: twee jaar en twee weken later schrijft Toine Heijmans, journalist van de Volkskrant, een stuk met de kop “Zonnepaneelschaamte, of hoe een magnifiek succes symbool werd van asociaal graaien”. Dankzij de salderingsregeling leveren zonnepanelen een eigenaar geld op. “Wie zonnepanelen op z’n koophuis heeft, bevindt zich aan de goede kant van de kloof: gemakkelijk verdienen ten koste van degenen die geen geld hebben voor zonnepanelen.”
Toch is het niet zo dat “de bezittende zonnepanelenklasse” alleen uit rijke kopers bestaat, benadrukt Heijmans. Er zijn ook genoeg sociale huurders die het geluk hebben dat hun woningbouwvereniging voor zonnepanelen op hun dak zorgt. De zonnepanelenkloof (zoals je hem in deze tijd van kloven zou kunnen noemen) tussen de “haves en de have-nots” valt dus niet per se samen met de welbekende armoedekloof of inkomenskloof. Niettemin hameren energiebedrijven graag op de oneerlijkheid ervan. Met dit slimme frame hebben ze een excuus om zich te verzetten tegen de salderingsregeling en om allerlei trucs te bedenken om het voordeel van de zonnepaneelbezitter te verkleinen. Heijmans vat het bondig samen: “er valt gewoon weinig te verdienen aan goedkope, groene, particulier opgewekte energie”. Dat neemt niet weg: mensen uit winstbejag zonnepaneelschaamte aanpraten is ronduit schaamteloos.
Bronnen:
geenstijl.nl, 22 februari 2022
de Volkskrant, 8 maart 2024
koopkrachtklif (over het kloofdenken), 13 maart 2023