Vanwege een serververhuizing in het datacenter van de Universiteit Leiden is ivdnt.org op 27 november 2024 tijdelijk niet bereikbaar.
Onze excuses voor het ongemak!

Categorieën
Terug in de taal

hoerendreet & hoerendrekje

Vroeger werden warme hoerendreten of hoerendrekjes gegeten als lekkernij. Een vreemde gewoonte als je bedenkt dat dreet ‘wind’ of ‘scheet’ betekende, en drekje verwijst naar uitwerpselen. Want hoe lekker kan dat zijn, een paar scheten en een drolletje van een hoer?

Met hoerendreten en -drekjes werden natuurlijk niet letterlijk de uitwerpselen of winden van een vrouw van lichte zeden bedoeld. Het waren benamingen voor gebak. Hoerendreten waren gevulde beignets gemaakt van deeg en eieren, die na het bakken in gesmolten suiker gewenteld werden. Hoerendrekjes leken een beetje op wentelteefjes, maar dan niet in melk maar in wijn gedoopt.

Dat gebak naar een wind of een drolletje werd vernoemd zal wel te maken hebben met de luchtigheid en de vorm van de lekkernij in kwestie. Waar de verwijzing naar hoeren precies vandaan komt is niet zeker. Misschien is het een zinspeling op het feit dat men zich makkelijk door die baksels liet verleiden? In elk geval, wie zich niet aan ‘hoerengebak’ durfde te bezondigen, kon zich nog altijd tegoed doen aan nonnenfortjes of nonnenveestjes (‘nonnenscheetjes’).

Hoerendreet, recept uit een vijftiende-eeuws kookboek: (Bewaard in de UB Gent (Manuscript UB Gent 1035; vgl.)

Hoerendreete heeten bongnette
nemt deegh met eyeren ghe
tempert ende tvoorseide vaersel
ende maecter af bongnette ende
doet binnen den deeghe ende eyeren
gheselegen dynne ende doe in
wallende smout sieden ende naer
dat sij ghesoden sijn soo wyn
telse in ghesmolten sukere

Hoerendreten heten beignets.
Neem deeg gemengd met eieren en
het hiervoor genoemde vulsel;
en maak er balletjes van; en
doe het in het deeg en de
losgeklopte eieren;
en doe het in borrelend vet koken; en
nadat ze gebakken zijn, wentel
ze in gesmolten suiker.

Hoerendrekjes, recept (nr. 27) in de Volmaakte Geldersche keuken-meyd:

(Neem geroosterd wit brood, wijn, eieren, gember en suiker, meng het goed, bak er koekjes van in de pan met boter, en rasp er suiker op)

  • hoerendreet in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT)
  • hoerendreet in het Middelnederlandsch Woordenboek (MNW)
  • hoerendrekje in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT)
  • nonnenfortje in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT)
  • nonnenveestje in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT)

Meer lezen

Ga naar de inhoud