Iedereen kent P.C. Hooft als onderdeel van een Amsterdamse straatnaam. Velen kennen hem ook als een van de grote Nederlandse schrijvers uit de 17de eeuw. En sommigen weten dat hij ook belangrijke bestuurlijke functies had: Hooft was onder meer baljuw van Naarden en Gooiland, en dijkgraaf van Weesp. Vanaf 1609 woonde hij als drost van Muiden op het Muiderslot.
Hooft had ook een woning in Amsterdam, een huis waar een van zijn oudooms al in 1553 woonde. Het was gelegen aan de Nieuwezijds Achterburgwal (nu het Spui). Hooft gebruikte dit huis vooral in de winter, omdat het er comfortabeler wonen was dan in het 13de-eeuwse kasteel in Muiden. Vroeger hadden huizen geen huisnummers, maar namen. Het Amsterdamse huis van de familie Hooft heette ‘In den huypot’. Maar wat is een huipot?
Hui en wei
Het woord huipot is niet te vinden in onze historische woordenboeken. Maar in het WNT vinden we wel het lemma hui, een woord dat synoniem en etymologisch verwant is met wei, “de vloeistof die bij de kaasbereiding van de melk overblijft na afscheiding van botervet en kaasstof”. Bij het woord wei hebben we ook samenstellingen als weibak, weiton en weivat als benaming voor de kuip of het vat waarin de wei verzameld werd om die dan verder te bewerken. Ook het woord weipot komt met die betekenis voor.
In de huypot betekent dus hetzelfde als in de weipot. Dat voor die naam gekozen werd als benaming voor een huis is wellicht te verklaren uit het feit dat de eerste Hooft die er woonde, getrouwd was met de dochter van een kaasboer uit de Wormer. En waarschijnlijk was hijzelf ook handelaar in en vervoerder van zuivelproducten.