“Stond een voorvader van mij in 1787 met de prins te zoenen in een kofferbak?” Deze merkwaardige vraag stelde iemand die in het familiearchief een document vond met een intrigerende maar duistere passage. Het ging hierom: in 1787 vluchtte Leidenaar Andries Verhoog naar Mechelen, want hij was zijn leven niet meer zeker. Enkele jaren later schreef hij neer wat er in Leiden gebeurd was. In dit verslag lezen we dat men hem dwong om staende in een koffebak den Prins te soenen. Toen hij weigerde, werd hij prompt in het water gegooid, tot verdrinckens toe.
Werd Andries Verhoog gestraft omdat hij de prins niet wou zoenen? Nee, want deze passage heeft, in tegenstelling tot wat je zou kunnen denken, niets met kussen te maken. Iemand zoenen betekende vroeger ook ‘zich met iemand verzoenen’, ‘iemands gezag opnieuw erkennen’. Andries vertikte het om het prinselijk gezag te erkennen, waardoor hij in een Leidse gracht belandde.
Dit relletje laat ons wat zien van de politieke strijd die eind 18de eeuw in de Republiek der Nederlanden gevoerd werd. Bij die strijd stonden de progressieve, meer democratisch ingestelde Patriotten tegenover de conservatieve Oranjegezinden, de aanhangers van stadhouder-prins Willem V. Verhoog, een Patriot, was door Leidse Orangisten opgepakt en werd onder druk gezet om zijn politieke opvattingen op te geven. Zijn halsstarrige weigering kostte hem een nat pak, maar hij kon het later gelukkig nog wel navertellen.
En wat de koffebak betreft: Andries stond niet in een kofferbak, maar waarschijnlijk in de bak (het ondiepe ruim) van een kof, een binnenvaartschip met een platte bodem.