Importheffingen, importtarieven, handelstarieven, invoertarieven, heffingen, invoerheffingen, tarievenoorlog: april 2025 stond in het teken van handelsoorlog en alle denkbare woorden daaromheen. Maar ook de woorden paasakkoord, voorjaarsnota, lintjes, bidongooier en kardinalen vielen op in de Nederlandstalige kranten.
Op 2 april legde de Amerikaanse president Trump de hele wereld forse importtarieven op. Voor alle producten uit Europa werd een importheffing van 20% aangekondigd. Diverse landen reageerden vervolgens met tegenmaatregelen, een woord dat die maand ook regelmatig opdook. Maar het meest kenmerkende woord van april in de Belgische kranten was handelsoorlog, in Nederlandse kranten kwam importheffingen relatief het vaakst voor. De twee woorden piekten ook al licht in 2018, toen Trump tijdens zijn eerste termijn al met heffingen dreigde.
Paasakkoord en voorjaarsnota
Op 15 april schreef De Standaard: ““Het was een zware oefening”, zei premier Bart De Wever (N-VA) vrijdagavond nadat het paasakkoord was gesloten. Het is het eerste grote akkoord sinds de regering-De Wever in februari boven de doopvont werd gehouden.” In het zogenoemde paasakkoord werden afspraken vastgelegd over bestrijding van werkloosheid, investering in defensie en een streng asiel- en migratiebeleid. In Nederland werd de coalitie het na meer dan 24 uur onderhandelen eens over de voorjaarsnota. Ook hierin zijn afspraken gemaakt over meer geld voor defensie, de btw-verhoging op cultuur en sport die wordt geschrapt en investering in een nieuwe treinverbinding: de Nedersaksenlijn.
Lintjesgate
In de Nederlandse kranten kwam het woord lintje(s) opvallend vaak voor. Dat heeft te maken met de jaarlijkse ‘lintjesregen’: de dag voor Koningsdag waarop mensen die zich uitzonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt voor de samenleving een onderscheiding krijgen (die aan een ‘lintje’ hangt, vandaar de naam). Asielminister Faber weigerde haar handtekening te zetten voor lintjes voor oud-vrijwilligers van het COA, dat verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers. Naar deze gebeurtenis werd ook wel verwezen met het nieuwe woord lintjesgate. Het woorddeel -gate wordt vaker gebruikt om woorden te vormen die betrekking hebben op een schandaal. Het komt oorspronkelijk van Watergate, het gebouw waar zich in 1974 een groot afluisterschandaal afspeelde rondom de toenmalige president Nixon, en dat vervolgens ook de naam van het schandaal zelf werd.
Bidongooier
Ook in België was er een gate: tijdens de wielerwedstrijd Parijs-Roubaix gooide een toeschouwer een volle bidon in het gezicht van de gedoodverfde winnaar Mathieu van der Poel. Dat zorgde ervoor dat het woord bidon terechtkwam in de top tien meest kenmerkende woorden in de krant van afgelopen maand. Een enkele keer kwam inderdaad het woord bidongate voor, maar het nieuwe woord bidongooier spande de kroon.
Franciscus
In de top drie van meest kenmerkende woorden in de Belgische en Nederlandse kranten samen staat de naam Franciscus. Dat is naar aanleiding van het overlijden van de 88-jarige paus op paasmaandag 21 april. “De begrafenis vindt plaats op het Sint-Pietersplein in aanwezigheid van kardinalen, bisschoppen, koningen en koninginnen, staatshoofden en regeringsleiders uit de hele wereld”, is de volgende dag te lezen in dagblad Trouw. Ook werd het woord kardinalen veelvuldig gebruikt. De hoogwaardigheidsbekleders van de katholieke kerk moeten nu in actie komen om een nieuwe paus te kiezen. Het woord kardinaal komt van Latijn cardinalis dat letterlijk ‘belangrijk persoon, leider’ betekent.
Welke woorden zijn het meest kenmerkend voor de afgelopen periode? Maandelijks brengen we een Woordpeiling uit op basis van een data-analyse van zo’n tien miljoen krantenartikelen uit de periode 2000-2025 uit het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN), samen goed voor 3 miljard woorden tekst. We kijken per maand hoe vaak elk woord voorkwam (frequentie), de ontwikkeling en toename van het gebruik ervan de jaren voorafgaand aan de maand, en de mate waarin een begrip tijdelijk piekte. Functiewoorden en lidwoorden zijn buiten beschouwing gelaten, evenals woorden die maar in één krant voorkwamen of in een enkel artikel.
.