Categorieën
Corpora & lexica

Gekaapte Brieven

Het corpus Gekaapte Brieven bevat 6000 brieven en andere documenten uit de Sailing Letters: Nederlandse brieven uit de tweede helft van de 17e tot de vroege 19e eeuw van en aan het thuisfront, die zijn buitgemaakt door kapers en in Britse archieven zijn bewaard. De teksten in het corpus zijn aangevuld met taalkundige informatie.

English version

Gekaapte Brieven

The Sailing Letters

Approximately 40,000 Dutch letters from the second half of the 17th century to the early 19th century have been gathering dust in British archives for centuries. These so-called Sailing Letters were not only sent home by sailors and others from abroad, but it was also the other way round: from the Netherlands, spouses, parents, children and other family members kept in touch with their loved ones by sending letters. However, many of these letters never reached their destinations. During the Anglo-Dutch wars they were often taken as loot by privateers and confiscated by the High Court of Admiralty in aid of legal procedures related to privateering. These confiscated letters from men, women and even children represent priceless material for historical linguists. They provide insight into the as yet largely unknown everyday Dutch from the past, the colloquial Dutch of people from the middle and lower classes.

The corpus Gekaapte Brieven

The corpus Gekaapte Brieven contains a selection of about 6,000 letters and other documents such as bills that were delivered as ship’s mail to Dutch ships in the seventeenth and eighteenth centuries. During one of the four wars between the Republic and Britain, they were hijacked by the English, particularly in the periods 1664-1672 and 1773-1790. These records are kept in the archives of the High Court of Admiralty (now part of The National Archives at Kew), and are now available in the form of scans at the National Archives in the Netherlands.
In 2011, a crowdsourcing project was started at the Meertens Institute by Nicoline van der Sijs to add metadata (such as date, sender, addressee, addresses, genre) and transcriptions to make the Gekaapte Brieven accessible for research. This project was made possible by support from the Cultuurfonds. Those transcriptions were made available at the Meertens Institute, but were no longer accessible in recent years due to outdated technology.
In 2023, the Dutch Language Institute further cleaned up and enriched the metadata, and a new website and search engine for the data were developed. Photos of the letters and documents were also added.


Applications/products

Further reading

De Sailing Letters

Ongeveer 40.000 Nederlandse brieven uit de tweede helft van de 17e tot de vroege 19e eeuw hebben eeuwenlang onder het stof gelegen in Britse archieven. Deze zogeheten Sailing Letters zijn niet alleen vanuit het buitenland door zeelieden en anderen naar het thuisfront verstuurd. Ook vanuit Nederland bleven echtgenotes, ouders, kinderen en andere familieleden met briefverkeer in contact met hun geliefden. Veel brieven hebben hun bestemming echter niet bereikt: ze werden tijdens de oorlogen tussen Nederland en Engeland buitgemaakt door kapers en in beslag genomen door het High Court of Admiralty voor de procesgang rond kapingen. Deze geconfisqueerde brieven van mannen, vrouwen en zelfs kinderen zijn voor historisch taalkundigen van onschatbare waarde. Ze geven namelijk toegang tot het tot nog toe grotendeels onbekende alledaagse Nederlands uit het verleden, het informele Nederlands van mensen uit de middenklasse en lagere klassen.

Gekaapte Brieven

Het corpus Gekaapte Brieven bevat een selectie van ongeveer 6000 brieven en andere documenten zoals rekeningen die in de zeventiende en achttiende eeuw als scheepspost aan Nederlandse schepen zijn meegegeven. Tijdens een van de vier oorlogen tussen de Republiek en Groot-Brittannië zijn ze door de Engelsen gekaapt, met name in de periodes 1664-1672 en 1773-1790. Deze stukken worden bewaard in de archieven van de High Court of Admiralty (nu onderdeel van The National Archives in Kew), en zijn inmiddels in de vorm van scans beschikbaar bij het Nationaal Archief in Nederland.

In 2011 is bij het Meertens Instituut een crowdsourcingproject gestart door Nicoline van der Sijs om metadata (zoals datum, afzender, geadresseerde, adressen, genre) en transcripties toe te voegen om zo de Gekaapte Brieven toegankelijk te maken voor onderzoek. Dit project werd mogelijk gemaakt door steun van het Cultuurfonds. Die transcripties zijn beschikbaar gesteld op het Meertens Instituut, maar waren de laatste jaren vanwege verouderde techniek niet meer toegankelijk.

In 2023 heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal de metadata verder opgeschoond en verrijkt, en een nieuwe website en zoekmachine voor de gegevens zijn ontwikkeld. Ook foto’s van de brieven en documenten zijn toegevoegd.


Applicaties/producten

Meer lezen