uitgave die iemand doet om zich beter te voelen als zijn eigen situatie of de situatie in de wereld somber stemt over de toekomst
In 1980 muntten Van Kooten en De Bie het werkwoord doemdenken ‘denken dat de wereld gedoemd is’. Dat woord is gebaseerd op het idee van doomsday, de dag des oordeels, waarop de wereld zal vergaan. Mensen waren destijds vooral bang voor een Derde Wereldoorlog. Die angst is weer helemaal terug van (misschien nooit) weggeweest. Daarnaast zijn de zorgen over het klimaat ook nog eens extreem toegenomen. Geen wonder dat er steeds meer nieuwe woorden met doem- ontstaan. Die zijn op te vatten als variaties op doemdenken, zoals doemporno, maar kunnen ook zijn overgenomen uit het Engels, zoals doemscrollen (of doomscrollen). Ook voor Engels doom spending is afgelopen week door tijdschrift Vogue een vertaling bedacht: “[…] er bestaat ook zoiets als het doen van ‘doemuitgaven’, beter bekend als doom spending. […] In veel opzichten is het doen van doemuitgaven (spullen kopen – en dan vaak te veel – om jezelf beter te voelen, red.) vergelijkbaar met het bekende concept van winkeltherapie, ook wel shopping therapy of retail therapy genoemd. Hoewel de angsten die we ermee proberen te onderdrukken veel groter en serieuzer zijn dan in de jaren tachtig, negentig en de zeroes.”
Doemuitgaven doen, iets waaraan vooral millennials en Gen Z’ers zich zouden bezondigen, is onlogisch. Veel kleren kopen is niet goed voor het klimaat. Meer geld uitgeven dan je hebt, om je ellende te vergeten, vergroot je ellende alleen maar. Niet voor niets wordt op Engelse sites de term doom spending ook wel een doorgeslagen vorm van girlmath genoemd. Dat woord schildert meisjes (schertsend dan wel beledigend) af als onlogisch denkende wezens. Tijdschrift Linda vat de term aardig samen: “Cash geld is geen geld en een volle stempelkaart betekent koffie met winst. Meiden op TikTok lijken allemaal dezelfde manier van denken te hebben als het op geld aankomt: ook wel girl math genoemd.” Hoe dan ook geldt voor jong én oud in dezelfde mate: geld maakt niet gelukkig, maar op het uitgeven van geld dat je eigenlijk niet hebt rust – logisch! – al helemáál een doem.
Bronnen:
vogue.nl, 15 februari 2024
linda.nl, 14 augustus 2023
channelnewsasia.com, 11 februari 2024
doomsdaygletsjer in het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW)