Het proefproject JuriTerm NL-VL ontwikkelt een rechtsvergelijkende terminologiedatabank voor het Nederlands. In de databank worden juridische begrippen en termen uit Nederland en Vlaanderen op een overzichtelijke en rechtsvergelijkende wijze beschreven. In het project worden de conceptuele verschillen en gelijkenissen tussen beide rechtssystemen in kaart gebracht. De termenbank zal zowel juridische begrippen bevatten die deels of volledig gelijk zijn tussen beide rechtssystemen als begrippen die exclusief zijn voor één rechtssysteem. Bij elk juridisch begrip worden ook de termen opgenomen die in beide rechtssystemen gangbaar zijn om naar het begrip te verwijzen..
Binnen het proefproject wordt een eerste versie van de rechtsvergelijkende terminologiedatabank ontwikkeld met termfiches voor een selectie begrippen uit de deeldomeinen verbintenissenrecht, sociaalrecht en handelsrecht. De focus ligt daarbij op het op punt stellen van de bronnenverzameling, de rechtsvergelijkende analysemethode, het terminologische redactieproces en het opzetten van de benodigde softwareomgeving.
Doelpubliek
De terminologiedatabank zal vrij online beschikbaar zijn en is primair bedoeld als een hulpmiddel voor juristen, beleidsmakers, rechtslinguïsten en rechtsvertalers die met verschillen in juridische terminologie tussen Nederland en Vlaanderen geconfronteerd worden. Ze dient ook als een valabel aanknopingspunt voor rechtsvergelijkende studies. Met JuriTerm NL-VL willen het Instituut voor de Nederlandse Taal en de Taalunie bovendien bijdragen aan de uitvoering van artikel 4c van het Taalunieverdrag “het gemeenschappelijk bepalen van een gelijke terminologie ten behoeve van wetgeving en officiële publicaties” door als eerste stap de bestaande verschillen in kaart te brengen.
Werkwijze
Het project gaat op interdisciplinaire manier te werk en gebruikt zowel methodes uit de taalkunde (terminologiemanagement, corpuslinguïstiek) als de rechtswetenschap (rechtsvergelijking op microniveau). Voor JuriTerm NL-VL wordt een gespecialiseerd corpus met juridische teksten verzameld (het Binationaal Corpus Juridisch Nederlands) en wordt een aangepaste analyse- en bewerkingsomgeving ontwikkeld (JuriTermWerk). De informatie die in de termenbank verzameld wordt, bestaat uit rechtsbronnen, definities en termen met hun typische gebruikscontexten. Op basis van een rechtsvergelijkende analyse wordt dan een rechtsvergelijkende situering toegevoegd. De termfiches worden ten slotte nagekeken en gevalideerd door juristen voor ze online gepubliceerd worden. De terminologische beschrijvingsmethode is deels gebaseerd op de methode die ontwikkeld werd voor het Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans van Oosterveld & Vuyk en deels op de Bolzano-methode (Chiocchetti e.a. 2019) die ontwikkeld werd voor collaboratief terminologisch werk in het juridische en administratieve domein.
Financiering
JuriTerm NL-VL wordt mogelijk gemaakt dankzij financiering van de Taalunie, de Vlaamse Juristenvereniging, de Stichting René Victor en het Tijdschrift voor Privaatrecht.
Looptijd
Het proefproject is gestart op 1 februari 2025 en loopt tot 31 januari 2026. Bij een positieve beoordeling en mits bijkomende financiering wordt het project daarna voorgezet en de databank verder uitgebreid.
