Categorieën
Uncategorized Woordpeiling

NAVO-top, kabinetsval en donor(schandaal)

De meest kenmerkende woorden van juni 2025, in beeld gebracht door de website Woordpeiler.

In België was er eindelijk een akkoord over de meerwaardebelasting en er werd een plafond op ereloonsupplementen (extra kosten bovenop het standaardtarief) voorgesteld voor artsen. Nederland was nog in de ban van huurbevriezing maar er was ook aandacht voor de Rode Lijn-demonstratie in Den Haag tegen het geweld in Gaza. Maar veruit de meeste aandacht ging naar de NAVO-top, de Nederlandse kabinetsval en het donorschandaal in België.  

NAVO-top

NAVO-top was verreweg het meest kenmerkende woord in de Belgische en Nederlandse kranten van juni 2025. Dat is niet zo vreemd aangezien Nederland op 24 en 25 juni voor het eerst het gastland was voor deze topconferentie van staatshoofden en regeringsleiders van de NAVO-landen. De defensie-uitgaven moeten omhoog en tijdens de top werd er gesproken over de nieuwe NAVO-norm, ook wel 5-procentnorm genoemd: 5% van het bruto binnenlands product (bbp) moet besteed worden aan defensie. Eerder was die norm vastgesteld op 2%. Parallel daaraan werd er in de Belgische kranten volop geschreven over het plan om 21 Amerikaanse F-35’s aan te schaffen; de F-35 is ’s werelds meest geavanceerde en dodelijke straaljager.

Kabinetsval

“Alle fracties zijn van mening dat Nederland na de derde kabinetsval in vijf jaar niet weer lang kan wachten op verkiezingen”, staat er op 5 juni in de Volkskrant. Het Nederlandse kabinet-Schoof viel op 3 juni 2025 nadat Geert Wilders met de PVV uit de coalitie was gestapt vanwege onenigheid over asielmaatregelen. Het woord kabinetsval kwam daarom opvallend vaak voor in de Nederlandse kranten van juni, net als asielwetten en kabinet-Schoof. De drie ‘kabinetsvallen’ waar de Volkskrant over schrijft zijn goed waarneembaar in de visualisering van de krantendata in Woordpeiler. 

Donor

De Deense spermabank ESB raakte in opspraak omdat een van zijn donoren met een kankerverwekkend gen minstens 67 kinderen verwekte, van wie 52 in België. In België geldt sinds 2007 de regel dat een donor voor maximaal zes gezinnen gebruikt mag worden. Het woord donor piekte daarom in de kranten afgelopen maand. Ook doken er nieuwe woorden op met betrekking tot dit nieuws: donorschandaal en zesvrouwenregel

Drones

In juni verhevigde de strijd tussen Rusland en Oekraïne. Op de eerste dag van juni heeft Oekraïne een grote droneaanval uitgevoerd op tientallen Russische bommenwerpers. En ook Rusland stuurt een grote hoeveelheid drones en raketten naar Oekraïne. Het woord drones komt dan ook opvallend vaak voor in de Nederlandstalige kranten. De Morgen schrijft op 2 juni een artikel over ‘Killhouse’, een oud militair complex aan de rand van Kiev waar burgers leren drones te besturen: “Drones hebben alles veranderd. Artillerie was vroeger blind. Je wist nooit waar een granaat zou inslaan. Nu is dat anders. Als een drone je spot, ben je gezien. Er is nauwelijks tijd om te reageren.”, vertelt de instructeur. 


Welke woorden zijn het meest kenmerkend voor de afgelopen periode? Maandelijks brengen we een Woordpeiling uit op basis van een data-analyse van zo’n tien miljoen krantenartikelen uit de periode 2000-2025 uit het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN), samen goed voor 3 miljard woorden tekst. We kijken per maand hoe vaak elk woord voorkwam (frequentie), de ontwikkeling en toename van het gebruik ervan de jaren voorafgaand aan de maand, en de mate waarin een begrip tijdelijk piekte. Functiewoorden en lidwoorden zijn buiten beschouwing gelaten, evenals woorden die maar in één krant voorkwamen of in een enkel artikel.