Woordenboek der Nederlandsche Taal

Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) is het grootste historische woordenboek ter wereld. Het beschrijft de betekenis en geschiedenis van honderdduizenden woorden uit het geschreven Nederlands van 1500 tot 1976. Het bevat circa 95.000 hoofdtrefwoorden en telt ongeveer 1.700.000 citaten.

De informatie in het WNT

Van ieder woord geeft het WNT de grammaticale kenmerken, de herkomst, de betekenis(sen), het gebruik ervan in verbindingen, uitdrukkingen en spreekwoorden, en de afleidingen en samenstellingen. Het woordenboek illustreert betekenissen met citaten uit ruim 12.000 bronnen. Die variëren van romans en gedichten tot handleidingen, wetteksten en recepten. In 2001 zijn er drie ‘papieren’ delen Aanvullingen verschenen met vooral 20e-eeuwse woorden. Boven aan het basisartikel staat nu een link naar de bijbehorende aanvulling

In de onderstaande kennisclips en video leer je wat je allemaal kunt vinden in het Woordenboek der Nederlandsche Taal en hoe je de betekenis van een oud woord opzoekt.

Koppelingen

Het WNT bevat koppelingen naar het Supplement en de Aanvullingen op het WNT, het Oudnederlands Woordenboek (ONW), het Middelnederlandsch Woordenboek (MNW), het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands (EWN) en naar het Etimologiewoordeboek van Afrikaans (EWA). Het aantal links zal bij elke nieuwe versie van het WNT worden uitgebreid.

Geschiedenis

In 1851 presenteerde Matthias de Vries zijn ontwerp voor een ‘volledig Nederduitsch taalkundig woordenboek’. Sindsdien hebben vijf generaties redacteuren bijna anderhalve eeuw aan het WNT gewerkt. Bij de voltooiing in 1998 bestond het uit maar liefst 40 dikke banden. Het is daarmee het grootste woordenboek ter wereld. De eerste elektronische versie van het WNT werd uitgegeven op cd-rom (niet meer verkrijgbaar). Sinds 2007 staat het WNT online.

Het WNT in cijfers 

Papieren editie inclusief aanvullingen:

• circa 95.000 hoofdtrefwoorden
• circa 400.000 trefwoorden
• circa 1.700.000 citaten
• 49.255 bladzijden
• 98.510 kolommen
• 32 delen
• 43 banden, inclusief 3 banden Aanvullingen
• circa 3 meter boeken
• 134 werkjaren

Werk in uitvoering

Hoewel de papieren editie van het WNT voltooid is, ondergaat de onlineversie voortdurend bewerking. Zo wordt er nog altijd gewerkt aan: 

• uniformering van bronaanduidingen en datering van citaten
• tekstcorrectie
• structuurcodering
• verbetering en aanvulling van de bronnenlijst
• links naar de andere historische woordenboeken

Het WNT is dus niet alleen een rijke, maar ook een groeiende bron van informatie.