Tentsletje, moordstrookje, knaldrang en knuffelcontact. Allemaal nieuwe woorden, maar wat bepaalt het succes en de levensduur van deze woorden? Ella Van Lint deed voor haar scriptie aan de KU Leuven onderzoek naar de levensloop van neologismen. Daarvoor gebruikte ze onder andere het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) en het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN), gemaakt op het Instituut voor de Nederlandse Taal.
Van Lint onderzocht de levensloop op twee manieren. Eerst telde ze hoe vaak een bepaald woord voorkwam in een verzameling teksten. Zo komt brexit vaak voor, bloggen gemiddeld vaak en infobesitas heel weinig. Daarna bepaalde ze de overlevingskans van woorden door te kijken of na een aantal jaar een woord nog ‘leeft’. Wat blijkt? 39% van de nieuwe woorden sterft al voor de eerste verjaardag.
Het recept
Door de overlevende woorden met elkaar te vergelijken kwam Van Lint uit op drie kenmerken die de grootste invloed hebben op het succes van een neologisme: lengte, verspreiding en bron. Een nieuw woord dat kort is, zowel in Nederland als België gebruikt wordt en in een woordenboek terechtkomt heeft de beste kans van slagen. Zoals selfie. ‘Deze studie kan helpen om een nog betere inschatting te maken van welke neologismen nu ‘blijvertjes’ zijn’, schrijft Ella Van Lint in de conclusie van haar masterproef.
De scriptie ‘Lang leve neologismen! Wat bepaalt de levensduur van neologismen? Een corpusonderzoek‘ is geschreven onder leiding van Kris Heylen (INT).
- Ga naar het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW)