Eind december zijn de Gekaapte Brieven weer beschikbaar gekomen in een nieuwe zoekapplicatie en met nieuwe, verbeterde en aangevulde metadata. Het gaat om 6000 brieven en andere documenten zoals rekeningen die in de zeventiende en achttiende eeuw als scheepspost aan Nederlandse schepen zijn meegegeven. Tijdens een van de vier oorlogen tussen de Republiek en Groot-Brittannië zijn ze door de Engelsen gekaapt, met name in de periodes 1664-1672 en 1773-1790.
De Gekaapte Brieven worden bewaard in de archieven van de High Court of Admiralty (nu onderdeel van The National Archives in Kew), en ze zijn inmiddels in de vorm van scans beschikbaar bij het Nationaal Archief in Nederland. In 2011 is bij het Meertens Instituut een crowdsourcingproject gestart door Nicoline van der Sijs om metadata (zoals datum, afzender, geadresseerde, adressen, genre) en transcripties toe te voegen aan 6000 scans om zo de Gekaapte Brieven toegankelijk te maken voor onderzoek. Dit project werd mogelijk gemaakt door steun van het Cultuurfonds. Die transcripties zijn beschikbaar gesteld op het Meertens Instituut, maar waren de laatste jaren vanwege verouderde techniek niet meer toegankelijk.
In 2023 heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal de metadata verder opgeschoond en verrijkt, en een nieuwe website en zoekmachine voor de gegevens zijn ontwikkeld. Ook foto’s van de brieven en documenten zijn toegevoegd. Voor taalkundig, historisch en genealogisch onderzoek leveren de Gekaapte Brieven een schat aan gegevens. De collectie bestaat voor ongeveer de helft uit zakelijke post die in de zeventiende en achttiende eeuw op schepen werd vervoerd naar de Oost en de West. Zo levert de post niet alleen gedetailleerde informatie over de scheepsbewegingen en handel, maar ook over het dagelijks leven op de suikerplantages in Suriname, de theeplantages op Indonesië en factorijen in Kanton en Colombo. Onvermijdelijk komt de slavernij in veel brieven en plantageoverzichten ter sprake. De vele persoonlijke brieven en dagboeken vertellen over het wel en wee van de opvarenden en hun in Nederland achtergebleven familie.
Voor vragen over de Gekaapte Brieven kunt u contact opnemen met projectleider Nicoline van der Sijs (post@nicolinevdsijs.nl).