Het vooral in geschreven communicatie aanspreken van mensen, meestal klanten van een bedrijf of gebruikers van een bepaalde dienst, met ‘je’ en ‘jij’ in plaats van met ‘u’, net als meubelbedrijf IKEA al jaren doet. Het Genootschap Onze Taal heeft onlangs het gelijknamige tijdschrift grondig vernieuwd en ook een nieuwe huisstijl aangenomen. Maar een van de ingrijpendste veranderingen in die huisstijl is er dus een in het taalgebruik. Taalkundige Marc van Oostendorp noemde dit gebruik van je en jij in zijn toespraak op de algemene ledenvergadering van Onze Taal én in een stuk op neerlandistiek.nl treffend verikeaïsering.
Een interessant woord, maar het dook al eerder op. Maar wel in een heel andere betekenis. Bert Wagendorp gebruikte het in 2013 al in de Volkskrant (toen nog gespeld als ver-Ikeaisering), waarin hij het ook over de zogeheten IKEA-roman had. Volgens het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) is dat een ‘roman die geschreven is alsof het een bouwpakket is, en in die zin vergelijkbaar is met een IKEA-meubelstuk, omdat hij bestaat uit een aantal losse elementen waarvan de samenhang niet altijd duidelijk is; onsamenhangende roman’. En de opkomst van deze IKEA-roman zou leiden tot een verikeaïsering van de Nederlandse literatuur. Paulien Cornelisse gebruikte het woord in 2012 ook al in een column met de titel ‘Ver-isering’: over de trend om op deze manier nieuwe woorden te vormen. Verikeaïsering wordt hiernaast op nóg een andere manier gebruikt: het duikt incidenteel op in de betekenis ‘steeds groter gebrek aan variatie in interieurs door de neiging van mensen om vooral meubels van IKEA aan te schaffen’.
Bronnen:
de Volkskrant, 7 mei 2013
Neerlandistiek, 6 juni 2022
