Categorieën
Woordbaak

Is ‘boterham’ ontstaan uit ‘boter’ en ‘ham’?

Een sneetje brood kun je ook met iets anders beleggen dan met ham. Waarom noemen we een boterham dan toch een ‘boterham’?

Boter in boterham verwijst inderdaad naar wat mensen vaak het eerst op hun brood doen. Maar met ham als ‘vlees voor op brood’ heeft boterham niet veel te maken. Waarschijnlijk betekent -ham hier ‘stuk’ of ‘homp’, maar zeker is dat niet. Mogelijk bestond ham(me)/am(me) vroeger al als ‘stuk eten’.

Ham = stuk?

Een andere theorie is dat het om een oude betekenis van ham gaat, namelijk ‘gebogen gedeelte, bocht, hoek’, nog te herkennen in woorden als inham en uitham. De betekenis ‘hoek’ veranderde in ‘aangeslibd land’ of ‘stuk land’, en dat heeft vervolgens geleid tot de betekenis ‘gedeelte’, ‘stuk’. Dat zou dan terug te vinden zijn in boterham als ‘stuk brood waar je boter op kunt doen’.