Virtuele lezing taaltechnologie
27 mei 2020
Op 27 juni 2020 geeft onze directeur Frieda Steurs een lezing over taaltechnologie voor Abralin, de Braziliaanse vereniging voor linguïstiek. De lezing is onderdeel van het virtuele evenement Abralin ao Vivo – Linguists Online, dat de vereniging organiseert in samenwerking met onder andere CIPL (Comité International Permanent des Linguistes), waar Frieda Steurs secretaris-generaal van is. Het ...
Crowdsourcing maakt 17e-eeuwse kranten op Delpher beter doorzoekbaar
19 mei 2020
Op Delpher, de website met historisch Nederlandse publicaties, is vanaf vandaag de transcriptie van 6000 Nederlandstalige kranten uit de 17e eeuw en een deel van de Tweede Wereldoorlogskranten doorzoekbaar. Op het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) wordt verder gewerkt aan het krantenmateriaal, ten behoeve van onderzoek naar het taalgebruik in de 17e eeuw. Ruim 200 ...
Het INT in tijden van corona
17 april 2020
Het zijn vreemde tijden, en zoals alle andere wetenschappelijke instituten heeft ook het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) meteen maatregelen genomen toen de ernst van de coronacrisis duidelijk werd. Thuiswerken is het nieuwe normaal. Gelukkig heeft het INT een goede telewerkserver en zijn alle mogelijkheden aanwezig om het meeste werk van thuis uit te doen. ...
Eenvoudig Nederlands en taal voor kinderen
17 april 2020
Samen met Elke Peters van de KU Leuven werken we aan een grote verzameling Belgisch-Nederlandse teksten gericht op kinderen. Het gaat om acht jaargangen ondertitels van het VRT jeugdjournaal Karrewiet, die automatisch aangevuld worden met taalkundige informatie zoals woordsoorten en lemma’s. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) houdt zich bezig met het verzamelen en bestuderen ...
Hoe de e-ANS grondig wordt herwerkt en verbeterd
10 maart 2020
Waarom is het ‘een buitengewone vrouw’, maar ook ‘een buitengewoon hoogleraar’? Zeg je ‘spek en eieren is lekker’ of ‘spek en eieren zijn lekker’? En hoe zit de tantebetjeconstructie ook alweer in elkaar? Als de taaladviseurs van de Taaltelefoon en Onze Taal zo’n vraag krijgen, grijpen ze bijna altijd naar de Algemene Nederlandse Spraakkunst ofwel ...
Online vertaling Lexicon Frisicum
26 februari 2020
Op 26 februari 2020 werd de online vertaling van het Lexicon Frisicum gepresenteerd in het provinciehuis in Leeuwarden. 148 jaar geleden schreef Joast Hiddes Halbertsma de eerste aanzet tot het Friese woordenboek, in het Latijn. Lexicograaf en taalkundige Anne Dykstra vertaalde het Lexicon naar het Fries, samen met zijn collega Bouke ...
EFNIL Masterscriptiewedstrijd
26 februari 2020
EFNIL, de Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen, roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het vlak van taalgebruik, taalbeleid/-politiek en meertaligheid. De uiterste inleverdatum voor de prijzen in 2020 is 30 juni 2020. De Prijs De studenten van de beste drie scripties ontvangen de EFNIL Masterscriptieprijs, bestaande uit: een ...
6 & 7 maart: Neerlandistiekdagen
12 februari 2020
Op vrijdag 6 en zaterdag 7 maart 2020 vinden de eerste Neerlandistiekdagen plaats in Leiden, een initiatief van de Raad voor Neerlandistiek. Vrijdag is de academische dag, die in het teken staat van onderwijs en onderzoek. Het programma op zaterdag is gericht op het grote publiek. Het INT is als partner betrokken bij de samenstelling ...
Nieuwe collega: Nicoline van der Sijs
11 februari 2020
Op 1 februari 2020 is onderzoeker en historisch taalkundige Nicoline van der Sijs bij ons in dienst getreden. Binnen het INT houdt ze zich bezig met onderzoek en projecten op het gebied van de historische taalkunde, etymologie en dialectologie. Daarnaast is Nicoline hoogleraar Historische taalkunde van het Nederlands in de digitale wereld aan de Radboud Universiteit. Nicoline ...
DiaMaNT: betekenisrelaties tussen woorden
11 februari 2020
Begin januari 2020 heeft het Instituut voor de Nederlandse Taal een eerste versie van DiaMaNT online toegankelijk gemaakt. DiaMaNT staat voor Diachroon seMAntisch lexicon van de Nederlandse Taal. Dit lexicon bevat niet alleen woordbetekenissen maar ook semantische relaties – dat zijn betekenisrelaties – tussen woorden. (Klik op de afbeelding voor een vergroting.) Met de huidige versie ...
Persbericht: 2020: het jaar van Matthias de Vries
22 januari 2020
Op 9 november 2020 is het precies tweehonderd jaar geleden dat de Nederlandse taal- en letterkundige Matthias de Vries werd geboren. De Vries heeft veel voor de studie van het Nederlands betekend en is onder andere grondlegger van het grootste woordenboek ter wereld, het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Om deze belangrijke wetenschapper te eren roept het Instituut voor ...
‘Zwadderen’ is mooiste Rembrandtwoord
12 december 2019
‘Op luchtige, losse wijze schilderen’ is de betekenis van zwadderen, de 17e-eeuwse schildersterm die werd gekozen als winnaar van onze verkiezing ‘Rembrandtwoord van het jaar’. Het woord werd op woensdag 11 december 2019 door Onno Blom, auteur van De jonge Rembrandt, onthuld in de Pieterskerk in Leiden, waar het in de vorm van een projectie ...
Persbericht: ‘Zwadderen’ is mooiste Rembrandtwoord
11 december 2019
Zwadderen is verkozen tot mooiste ‘Rembrandtwoord van het jaar’ in de gelijknamige verkiezing van het Instituut voor de Nederlandse Taal. Het woord werd zojuist door Onno Blom, auteur van De jonge Rembrandt, onthuld in de Pieterskerk in Leiden, waar het in de vorm van een projectie tot eind januari 2020 te zien is. Het jaar 2019 stond in het teken van Rembrandt ...
Klankleer toegevoegd aan de Algemene Nederlandse Spraakkunst
27 november 2019
Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) is gestart met het ontwikkelen van een digitale klankleer van het Nederlands. In dit naslagwerk wordt beschreven welke klanken en klankcombinaties er in het Nederlands mogelijk zijn en hoe deze worden uitgesproken. De belangrijkste uitspraakverschillen in het taalgebied zullen worden beschreven. Ook komen woordklemtoon en intonatie aan de ...
Academische workshop in het Lorentz Center
13 november 2019
Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) organiseerde van 4 t/m 8 november een workshop in het Lorentz Center in Leiden met als thema ‘The Future of Academic Lexicography: Linguistic Knowledge Codification in the Era of Big Data and AI’. Een kleine zestig experts uit Europa en Zuid-Afrika bogen zich over de vraag hoe de toekomst ...
Begrijpelijke taal in de zorg
12 november 2019
Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) werkt aan een pilot waarin termen uit het medische vakgebied worden samengebracht en op verschillende taalniveaus worden verklaard. In november 2018 werd het boek Medische Mensentaal van Frans Meijman gepresenteerd. Hierbij werd aandacht gevraagd voor het toegankelijk en begrijpelijk maken van de medische en zorgtermen voor een breed, vaak ...
Klimaatschieter, dwangzoen en kastelen in Spanje
30 oktober 2019
Komt een klimaatschieter op gewelddadige wijze op voor het milieu? Is een dwangzoen een typisch gevalletje #MeToo? En zijn kastelen in Spanje echt een bezoekje waard? In het nieuwe boek Klimaatschieter, dwangzoen en kastelen in Spanje bespreken Dirk Geirnaert en Roland de Bonth de betekenis en herkomst van ‘woorden die we wisten’. De woorden klimaatschieter en ...
Medisch onderzoek op DRONGO
18 september 2019
Op vrijdag 25 en zaterdag 26 oktober 2019 vindt het DRONGO talenfestival plaats op de Radboud Universiteit in Nijmegen. Bij het lab van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) kunt u onder andere meedoen met Taalradar: een medisch onderzoek. Weet u wat een suppo is? Hoe heet een achillespees in medische taal en wat is ...
TERMOS 2020: Grenzen van en in de terminologie
21 augustus 2019
Van 5 tot 7 maart 2020 wordt in Wrocław de conferentie TERMOS 2020 georganiseerd, met als thema ‘Grenzen van en in de terminologie’. U kunt uw conferentiebijdragen indienen tot 30 september 2019. Het aantal specialisten dat zich bezighoudt met terminologie groeit. Niet alleen terminologen maar ook bijvoorbeeld vertaaltheoretici, docenten vertaaldidactiek, taalwetenschappers en vertalers hebben te maken ...
Vertaalwoordenschat uitgebreid met Nederlands-Estisch
15 augustus 2019
De Vertaalwoordenschat is een gratis applicatie voor tweetalige woordenboeken met Nederlands als bron- of doeltaal, ontwikkeld door het Instituut voor de Nederlandse Taal. Naast Nederlands-Nieuwgrieks en Nederlands-Portugees is nu ook Nederlands-Estisch toegevoegd. Rond de eeuwwisseling zijn er verschillende tweetalige bestanden ontwikkeld die voor Nederlandstaligen wel relevant zijn, maar op de commerciële markt niet spontaan aan bod ...
EFNIL-conferentie 2019: taal en economie
15 augustus 2019
Op 9, 10 en 11 oktober 2019 komen nationale taalinstellingen uit Europa samen tijdens de jaarlijkse EFNIL-conferentie. De conferentie wordt gehouden in Tallinn (Estland) en heeft dit keer als thema taal en economie. EFNIL, de Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen, is een platform voor samenwerking tussen taalbeleidsinstanties en taalinstituten binnen de Europese Unie. De Taalunie is ...
Europese dag van de talen
15 augustus 2019
26 september 2019 is de Europese Dag van de Talen. Ter ere van die dag wordt in Brussel een congres georganiseerd met als titel ‘De kracht van taal, economisch en sociaal’. De keynotelezing wordt gegeven door INT-directeur Frieda Steurs. Waarom is taal zo belangrijk voor de economie en op het sociale vlak? Het Europese Dag van ...
Teksten opschonen met Taalradar
24 juli 2019
Taalradar is een crowdsourcingplatform dat het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) ontwikkelt in het kader van het Europese samenwerkingsproject enetCollect. In het nieuwste Taalradaronderzoek kunt u helpen met het opschonen van onze tekstverzamelingen. Om het hedendaagse Nederlands te kunnen monitoren, legt het INT grote tekstverzamelingen aan, ook wel corpora genoemd. Zo maken we onder andere ...
Persbericht: Woorden voor Rembrandt: 17de-eeuwse schilderstermen in een woordenboekje
11 juli 2019
2019 staat in het teken van Rembrandt van Rijn, omdat het precies 350 jaar geleden is dat de schilder overleed. Naar aanleiding van dit Rembrandtjaar en de geboortedag van Rembrandt op 15 juli, presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal een gelegenheidswoordenboekje met zeventiende-eeuwse schilderstermen. Wat is ‘smalt’ voor kleur en waar is een ‘vispenseel’ van gemaakt? Kan een ...
Week van het Nederlands
3 juli 2019
Van 5 t/m 12 oktober 2019 vindt voor de vijfde keer de Week van het Nederlands plaats: een week waarin allerlei activiteiten georganiseerd worden rondom de Nederlandse taal. De week is een initiatief van de Taalunie en met ingang van dit jaar is de organisatie in handen van het Vlaams-Nederlands Huis deBuren. Tijdens de week geeft ...
Categorieën
Nieuws
Actuele berichten over het Instituut voor de Nederlandse Taal, lexicologie, terminologie en (middelen voor) taalkundig onderzoek.