Categorieën
Woordbaak

Woordbaak

Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.

  • Waarom gebruiken we het woord ‘pakkerd’ voor een kus?

    20 maart 2013

    Een kus of een zoen geven, dat klinkt logisch. Maar een kus pakken? Het woord pakkerd gebruiken we namelijk ook wel om een stevige kus te benoemen. Wat is de relatie met het werkwoord pakken? Een pakkerd verwijst in eerste instantie naar een omhelzing of knuffel. Pakkerd is dan inderdaad een afleiding van het werkwoord pakken, ...

  • Hoe is het woord ’tulp’ ontstaan?

    13 maart 2013

    “Bedankt voor die bloemen”. Inmiddels weten we wie deze legendarische woorden dit jaar zal uitspreken tijdens het Urbi et Orbi. Nederlandse bloemen zijn een begrip in de wereld, en dan met name de tulp. Maar die tulp is niet zo Nederlands als we denken … De tulp is afkomstig uit Turkije. De Turkse naam voor de ...

  • Waar komt het woord ‘stapelgek’ vandaan?

    11 maart 2013

    Stapelverliefd, stapeldol of stapelgek. Drie woorden die aangeven dat je iemand heel erg leuk vindt. Of dat je niet goed bij je hoofd bent, in het laatste geval. Wat betekent stapel in deze samenstellingen? Het woord stapel kennen we vooral in de betekenis ‘een berg, een heleboel’. We gebruiken het om de veelheid van iets aan ...

  • Waarom noemen we een etage ‘verdieping’ en niet ‘verhoging’?

    11 maart 2013

    Ongeveer 20% van de Nederlanders woont in een flat; een gebouw met meerdere woonlagen. Om die woonlagen te bereiken moeten we met de trap of lift omhoog in het gebouw. Toch zijn we gewend zo’n woonlaag verdieping te noemen. Is verhoging niet veel logischer? Voor het antwoord gaan we terug naar de eerste helft van de ...

  • Wat heeft ‘mierzoet’ met een mier te maken?

    24 januari 2013

    Iets wat buitengewoon zoet is, wordt in het Nederlands mierzoet genoemd. Het woord wordt in eigenlijke zin gebruikt (“een mierzoete likeur”), maar vaak ook figuurlijk (“een mierzoet verhaal”). De relatie tussen zoet en de mier is gelegen in een eigenschap van de meeste mieren. De mier is namelijk gek op honingdauw, een zoete, op nectar lijkende ...