Categorieën
Woordbaak

Woordbaak

Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.

  • Waar komt de naam ‘slavink’ vandaan?

    13 juni 2013

    Een rolletje gehakt omwikkeld met spek. Daar komt geen sla of vogel aan te pas zou je denken. Waar komt de naam van het meest gegeten stukje vlees in Nederland dan vandaan? Eerst was er de blinde vink: in een lapje (kalfs)vlees gerold gehakt. De blinde vink werd zo genoemd omdat het leek op een geplukt ...

  • Wat is het langste Nederlandse woord?

    6 juni 2013

    Rindfleischetikettierungsüberwachungsaufgabenübertragungsgesetz: het langste Duitse woord van 63 letters gaat verdwijnen, meldden de kranten deze week. Wat is eigenlijk het langste Nederlandse woord? Het langste Nederlandse woord bestaat niet. Of is beter gezegd oneindig lang. In het Nederlands kun je eindeloos nieuwe woorden maken door samenstellingen te maken. Bijvoorbeeld: voor een kindercarnavalsoptocht zijn voorbereidingswerkzaamheden nodig en comitéleden ...

  • Waarom heet pindakaas niet pindaboter?

    30 mei 2013

    Pindaboter, pindapasta of pindasmeersel. Klinkt allemaal heel logisch. Maar pindakaas? Toch is dat de officiële Nederlandse naam van het broodbeleg. Het woord heeft niks te maken met gestremde melk, maar alles met Suriname en roomboter. Het woord pindakaas vinden we voor het eerst in Suriname. Daar werd in de achttiende eeuw het woord pienda-dokoen gebruikt voor een ...

  • Waarom bestaan ‘ou’ en ‘au’ naast elkaar?

    23 mei 2013

    Rauw, kou, blauw en vouw. Au en ou klinken hetzelfde maar toch schrijven we het anders. Als zulke dubbelspellingen voorkomen, is dat omdat deze klanken van oorsprong wél verschillend werden uitgesproken. De oorspronkelijke klank in koud, goud en Wouter was ol. Voor een d of t werd de klank in het Nederlands vervormd tot ou. In ...

  • Waarom zeggen sommige mensen ‘zeuven’ in plaats van ‘zeven’?

    16 mei 2013

    Regionale uitspraak, om zeven van negen te kunnen onderscheiden of toch gewoon bekakt? Er zijn verschillende theorieën in omloop over de uitspraak van het cijfer zeven als zeuven. Maar wat is de ware oorzaak? De eu in zeuven heeft een taalhistorische achtergrond. Een lange e kon door een bepaald soort umlaut of door andere invloeden gerond ...