Wat heeft ‘mierzoet’ met een mier te maken?
24 januari 2013
Iets wat buitengewoon zoet is, wordt in het Nederlands mierzoet genoemd. Het woord wordt in eigenlijke zin gebruikt (“een mierzoete likeur”), maar vaak ook figuurlijk (“een mierzoet verhaal”). De relatie tussen zoet en de mier is gelegen in een eigenschap van de meeste mieren. De mier is namelijk gek op honingdauw, een zoete, op nectar lijkende ...
Waar komt ‘stierlijk vervelen’ vandaan?
13 december 2012
Vervelen stieren zich snel? Zijn het soms lastige dieren? Die indruk krijg je tenminste bij de uitdrukkingen ‘zich stierlijk vervelen’ en ‘stierlijk vervelend zijn’. De herkomst van het woord vinden we alleen niet in de wei, maar op zee. Stierlijk betekent in deze uitdrukkingen niet letterlijk ‘als een stier’ maar ‘heel erg’. Hiervoor gaan we terug ...
Waarom heet borstplaat eigenlijk borstplaat?
5 december 2012
Het woord borstplaat kennen we in twee betekenissen: het onderdeel van een harnas dat de borst beschermt en het mierzoete snoepje uit de zak van Sinterklaas. De link tussen het lichaamsdeel en het harnas is duidelijk, maar hoe zit het met het snoepje? Snoep als medicijn Op het eerste gezicht hebben beide betekenissen weinig met elkaar te ...
Wie is de bouwvakker onder de insecten?
30 november 2012
Sommige insecten staan te boek als harde werkers. Neem de mier, uit de uitdrukking hij werkt als een mier. Maar de bouwvakker onder de insecten? Dat is een speciale soort met een speciale naam. Namelijk de behangersbij, ook wel metselbij genoemd. De behangersbij is een bij van het geslacht Megachile. De wijfjes van deze bijensoort hebben ...
Kun je van tevoren over iets ‘nadenken’?
22 november 2012
Stel, je zit gezellig met wat vrienden bij elkaar en iemand beweert dat het onmogelijk is om het woord nadenken te gebruiken als je van tevoren ergens over denkt. Dat leidt al snel tot een verhitte discussie, met als kernvraag: verwijst het woordje na in nadenken naar de betekenis ‘volgend op’ of ‘later dan’ of ...
Categorieën
Woordbaak
Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.