Vanwege een serververhuizing in het datacenter van de Universiteit Leiden is ivdnt.org op 27 november 2024 tijdelijk niet bereikbaar.
Onze excuses voor het ongemak!

Categorieën
Nieuws

INT-gastonderzoekers

Als kennisinstelling die zich inzet voor internationale samenwerking en uitwisseling, verwelkomt het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) gastonderzoekers van over de hele wereld. Het programma biedt gasten toegang tot de faciliteiten van het INT (inclusief de Universiteitsbibliotheek Leiden) zodat ze onderzoek kunnen doen naar een vooraf overeengekomen onderwerp. INT research fellows As a knowledge…

Categorieën
Nieuws

EFNIL Masterscriptiewedstrijd 2024-2025

EFNIL (Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen) roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het gebied van taalgebruik, taalbeleid en meertaligheid. De uiterste inleverdatum is 15 januari 2025. Dit is de zesde editie van de EFNIL-scriptieprijs. Kijk hier voor de winnaars van de voorgaande edities. De prijs De studenten van…

Categorieën
Nieuws

Duidelijke Taal: wie was beter in taal dan de computer?

Op de website duidelijketaal.ivdnt.org, een project van de Taalunie en het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT), kon je in een spelomgeving zinnen beoordelen op een aantal punten, zoals juistheid en complexiteit. Hoe meer vragen de deelnemers beantwoordden, hoe hoger de score. Ook de correctheid en doordachtheid van de antwoorden telden mee, net als de snelheid…

Categorieën
Nieuws

Vacature taalkundig assistent

Ben je geboeid door de Nederlandse taal? Ben je op zoek naar een uitdagende baan waarbij je niet alleen vragen van onderzoekers en gebruikers beantwoordt maar ook zelf praktisch met taaldata aan de slag kan gaan? Dan is het Instituut voor de Nederlandse Taal iets voor jou. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) in…

Categorieën
Nieuws

Vacature directeur/bestuurder INT

Met ingang van 1 september 2025 is het INT op zoek naar een nieuwe directeur/bestuurder. Solliciteren kan t/m 22 november 2024. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) is een uniek kennisinstituut dat voor het hele Nederlandse taalgebied (Nederland en de Caribische rijksdelen, Vlaanderen en Suriname) de digitale taalinfrastructuur naar een wetenschappelijk hoger niveau tilt…

Categorieën
Gelegenheidswoordenboekjes

3 oktober­woordenboekje

Rond 3 oktober zijn talloze woorden te horen die rond het Leidens Ontzet en de viering ervan een rol spelen. Het Instituut voor de Nederlandse Taal, gevestigd in Leiden, maakte er dit gelegenheidswoordenboekje voor.

Categorieën
Nieuws

Week van het Nederlands 2024

Van 28 september t/m 5 oktober 2024 vindt de tiende editie van de Week van het Nederlands plaats, een samenwerking van Vlaams-Nederlands huis deBuren en de Taalunie. Tijdens deze week verschijnt een nieuw seizoen van onze podcast Waar komt pindakaas vandaan? (samen met Onze Taal) en organiseren we (samen met de Taalunie) twee webinars: over…

Categorieën
Nieuws

Stem op Taaladvies.net voor Website van het Jaar

Op Taaladvies.net vind je de antwoorden op enkele duizenden concrete vragen over taal die vaak aan taaladviesdiensten in Nederland en België gesteld worden – bijvoorbeeld over woordgebruik, spelling, grammatica of leestekens. De website is genomineerd voor de verkiezing Website van het Jaar in de categorie Educatie & opleiding. De ‘Website van het Jaar’-verkiezing wordt jaarlijks georganiseerd door Emerce in samenwerking…

Categorieën
Nieuws

Taalboekenprijs 2024

Dit najaar wordt voor de zesde keer de Taalboekenprijs toegekend. Eén van de vijf genomineerde boeken is Daar is geen woord Frans bij. Het beeld van vreemde talen in Nederlandse uitdrukkingen, geschreven door Nicoline van der Sijs. De Taalboekenprijs is in 2019 in het leven geroepen door Onze Taal in samenwerking met de culturele organisatie Algemeen-Nederlands Verbond…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Over taal gesproken & Meneer Van Dale

In deze speciale, gecombineerde zomeraflevering praten Laura van Eerten (Instituut voor de Nederlandse Taal) en Raymond Noë (Onze Taal) met Jaap Parqui, alias Meneer Van Dale, van de gelijknamige podcast. Overdag is Jaap uitgever bij Van Dale, en we spraken hem over zijn werk daar, hoe het is en hoe het was. Maar Jaap ondervraagt…

Categorieën
Nieuws

Podcast: de uitspraak van de R

Geen klank is zo variabel als de r. Je hebt de (rollende) tongpunt-r, de huig-r en de Gooise r, of beter gezegd, de randstad-r. Maar dan heb je ook nog de typisch Haagse r, en soms valt de r helemaal weg. Hoeveel r’en zijn er eigenlijk? Koen Sebregts deed jarenlang onderzoek naar de klank, en…

Categorieën
Nieuws

Ben jij beter in taal dan de computer?

Speel mee met Duidelijke Taal! Beoordeel door de computer versimpelde zinnen op onder andere moeilijkheid en juistheid, en win een cadeaubon of goodiebag! Op de website duidelijketaal.ivdnt.org, een project van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Taalunie, kun je in een spelomgeving zinnen beoordelen op een aantal punten, zoals juistheid en complexiteit. Je…

Categorieën
Nieuws

Ja, uhm, hoera! Vernieuwd hoofdstuk tussenwerpsels in de e-ANS

Deze maand publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het vernieuwde hoofdstuk Het tussenwerpsel van de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS), hét naslagwerk over de Nederlandse grammatica. Tussenwerpsels, zoals ja, o, hm, hallo en sorry, vormen een bijzondere woordsoort, omdat ze zelfstandig al een hele uiting vormen. Ze drukken vaak een emotie uit, of vervullen…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Paula Stevens over vertalen (uit het Noors)

Vertalen is een anoniem beroep — maar ook een zeer intensieve bezigheid, en hondsmoeilijk bovendien. Denk bijvoorbeeld maar aan alle taal- en cultuurverschillen waar je een oplossing voor moet zien te vinden. En hoe ga je om met onvertaalbare woorden en woordgrapjes, en hoe breng je de stijl van een auteur zo goed mogelijk over?…

Categorieën
Nieuws

Lesmodule ‘Generatieve AI en machinevertaling’

Een praktische handleiding over generatieve AI en machinevertaling voor het onderwijs, die is ontwikkeld door de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Universiteit Utrecht.  De lesmodule helpt jongeren beter te begrijpen wat AI is en maakt ze wegwijs in het gebruik van de nieuwe AI-tools. Ook helpt ze bij het vinden van de juiste balans…

Categorieën
Nieuws

Europees netwerk neologismen

Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) neemt deel aan het nieuwe COST-netwerk European Network on Lexical Innovation (ENEOLI). ENEOLI brengt onderzoekers, docenten, studenten, vertalers, journalisten, taalbeleidsmakers en andere geïnteresseerden samen op het gebied van nieuwe woorden en nieuwe betekenissen in de taal. Het Europese netwerk heeft als doel de terminologie binnen het vakgebied te…

Categorieën
Nieuws

Taalmodellen & lexicografie

Op donderdag 16 mei vond de jaarlijkse conferentie van het Zentrum  für digitale Lexikographie der deutschen Sprache (ZDL) plaats in Berlijn. Er was dit keer speciale aandacht voor de impact van grote taalmodellen op de lexicografie. Het Zentrum  für digitale Lexikographie der deutschen Sprache (ZDL) wijdt zich sinds 2019 aan de documentatie van de hedendaagse…

Categorieën
Nieuws

Podcast: etymologie – waar komen onze woorden vandaan?

Bij etymologie gaat het vaak over leenwoorden – woorden die uit andere talen komen – maar een belangrijk deel van onze woordenschat bestaat uit erfwoorden. En precies die woorden vormen het interessegebied van Yoïn van Spijk. Erfwoorden zijn woorden die er altijd al waren, maar die door de (vele) eeuwen heen wel aanzienlijk veranderd zijn.…

Categorieën
Nieuws

‘Brus’ in het woordenboek

Deze week zijn in België 35 kinderen op brussenkamp: een kamp speciaal voor broers en zussen van kinderen die extra zorg nodig hebben. De kinderen zijn er om een leuke tijd te beleven, maar ook om het woord brussen bekender te maken. Daarom staat vanaf vandaag het woord brus in het Woordenboek van Nieuwe Woorden.…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Superbrabants

Dialecten dreigen te verdwijnen, maar in Brabant is iets bijzonders aan de hand: daar spreken jongeren een nieuwe vorm van dialect, waarin sommige eigenschappen worden uitvergroot. In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken praten Raymond Noë (Onze Taal) en Laura van Eerten (INT) over dit onderwerp met Kristel Doreleijers. Taalkundige Kristel Doreleijers doet onderzoek…

Categorieën
Nieuws

Digitaaljaar: Carole en computerlinguïstiek

Op 26 februari 2024 hield onze INT-collega Carole Tiberius haar inaugurele rede: de eerste officiële toespraak in haar functie als hoogleraar computerlinguïstiek. Naast haar toegepaste wetenschappelijke werk op het Instituut voor de Nederlandse Taal zet ze zich door middel van onderzoek en onderwijs in voor het vak bij het Leiden University Centre for Linguistics. “Computerlinguistiek is een…

Categorieën
Nieuws

Over taal gesproken genomineerd voor Language Industry Award

De podcast Over taal gesproken is genomineerd voor een Language Industry Award (LIA) in de categorie ‘beste taalproject’. Stemmen kan tot 12 maart, de uitreiking is op 14 maart in Gent. De LIA’s is een wedstrijd voor actieve taalprofessionals en studenten en wordt georganiseerd door De Taalsector, het platform dat taalprofessionals met elkaar verbindt. Elk jaar reikt De…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Samenwerkingsverband Nationaal Taalinstituut Curaçao en Instituut voor de Nederlandse Taal

Op 21 februari 2024, de Internationale Dag van de Moedertaal, sloten het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Nationaal Taalinstituut Curaçao (NTIC) een belangrijk samenwerkingsverband. Beide instituten gaan samenwerken aan de opbouw van een taalkundige database voor het Papiamentu, ten behoeve van de verdere beschrijving en bestudering van de taal. Het Nationaal Taalinstituut…

Categorieën
Nieuws

Prof. dr. Nicoline van der Sijs ontvangt Matthias de Vriespenning

Op vrijdag 26 januari 2024, tijdens het symposium ‘Taal tot op de bodem’, ontving prof. dr. Nicoline van der Sijs de Matthias de Vriespenning. Deze penning wordt bij hoge uitzondering uitgereikt aan een taalkundige die zich zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor de taalwetenschap en de lexicologie in het bijzonder. Het symposium werd georganiseerd ter gelegenheid…

Categorieën
Nieuws

Woordenlijst.org in nieuw jasje met verbeterde zoekopties

De website Woordenlijst.org, waar je de officiële spelling van het Nederlands vindt, heeft sinds vandaag een nieuw jasje en verbeterde en nieuwe zoekmogelijkheden. Zo krijg je relevantere suggesties als je een woord zoekt via het zoekvenster en een betere weergave van de zoekresultaten. Bovendien kun je nu ook zoeken op woordsoort en is bij veel…

Categorieën
Nieuws

Digitaaljaar 2024: databanken van Nicoline

Nicoline van der Sijs mag dan de ‘koningin van de historische taalkunde’ zijn, zoals dagblad Trouw haar ooit – terecht – omschreef, maar dat betekent niet dat ze zich vooral in het verleden begeeft. Integendeel! Nicoline heeft een ongekend grote bijdrage geleverd aan de digitalisering van het (historische) Nederlands, door het samenstellen van talloze databanken…

Categorieën
Nieuws

SAILS-workshop

Op 8 december vond in Leiden de SAILS-workshop plaats met de titel AI and LLMs: Keeping the Linguist in the Loop. De workshop werd georganiseerd door het Leiden University Centre for Linguistics en het Instituut voor de Nederlandse Taal in samenwerking met SAILS. SAILS staat voor Society, Artificial Intelligence and Life Sciences en is een initiatief van…

Categorieën
Nieuws

Historische scheepspost ‘Gekaapte Brieven’ weer online

Eind december zijn de Gekaapte Brieven weer beschikbaar gekomen in een nieuwe zoekapplicatie en met nieuwe, verbeterde en aangevulde metadata. Het gaat om 6000 brieven en andere documenten zoals rekeningen die in de zeventiende en achttiende eeuw als scheepspost aan Nederlandse schepen zijn meegegeven. Tijdens een van de vier oorlogen tussen de Republiek en Groot-Brittannië zijn ze door de Engelsen gekaapt, met…

Categorieën
Nieuws

Podcast: het taaljaar 2023

In deze laatste podcastaflevering van 2023 kijken we terug op het afgelopen taaljaar: wat waren de ontwikkelingen, wie zijn ons ontvallen, en wat waren de woorden van dit jaar? Onze deskundige gast daarbij is Kees van der Zwan, tot voor kort hoofdredacteur van het taaltijdschrift Onze Taal.  En behalve naar het voorbije jaar, kijken we…

Categorieën
Nieuws

Internationaal keurmerk Core Trust Seal voor INT

In oktober 2023 is voor de komende drie jaar het Core Trust Seal (CTS) toegekend aan het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Alleen betrouwbare, digitale archieven komen in aanmerking voor dit keurmerk. Het CTS-keurmerk is ontstaan uit een samenwerking tussen DSA en WDS (World Data System of the International Science Council). De certificatie-eisen zijn…

Categorieën
Nieuws

SignON-project wint onderzoeksprijs in Ierland

Science Foundation Ireland heeft hun ‘Engaged Research of the Year 2023 Award’ toegekend aan het Europese samenwerkingsproject SignON: een drie jaar durend project om de communicatie tussen horenden, doven en slechthorenden te ondersteunen. Het SignON-project wordt gecoördineerd door de Ierse professor Andy Way van de DCU School of Computing en bestaat in totaal uit 17…

Categorieën
Nieuws

EFNIL Masterscriptiewedstrijd 2023-2024

EFNIL (Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen) roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het gebied van taalgebruik, taalbeleid en meertaligheid. De uiterste inleverdatum is 15 januari 2024. De prijs De studenten van de beste drie scripties ontvangen de EFNIL Masterscriptieprijs, die bestaat uit: Over EFNIL EFNIL is…

Categorieën
Nieuws

‘Daar is geen woord Frans bij’: nieuw boek van Nicoline van der Sijs

Daar is geen woord Frans bij. Aan het eind van zijn Latijn zijn. Dat komt mij Spaans voor. Het Nederlands kent honderden uitdrukkingen waarin taalnamen voorkomen. In haar nieuwe boek onderzoekt Nicoline van der Sijs wat die uitdrukkingen voor beeld schetsen van andere talen. Het gebruik van vreemde talen leidt ook vaak tot spot. We zeggen…

Categorieën
Nieuws

Nog lang niet uitgeteld: een vernieuwd hoofdstuk in de e-ANS

Deze maand publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het vernieuwde hoofdstuk Het telwoord van de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). Daarin wordt beschreven welke typen telwoorden het Nederlands kent, hoe ze gevormd worden, en hoe we ze gebruiken. De Nederlandse telwoorden zitten vernuftig in elkaar. Er is een handjevol basisvormen, zoals een tot en…

Categorieën
Nieuws

Webinarreeks ‘Werken met online taalbronnen

In oktober en november 2023 organiseren het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Taalunie de webinarreeks ‘Werken met online taalbronnen’. In vier interactieve webinars krijg je handvatten  om aan de slag te gaan met verschillende taalbronnen van het INT: het Corpus Hedendaags Nederlands, Woordcombinaties, de Algemene Nederlandse Spraakkunst en de Historische Woordenboeken online.…

Categorieën
Nieuws

Letterlijk Leiden 2023

Van 16 november t/m 16 december staat de stad Leiden in het teken van taal en literatuur. Met lezingen, boekpresentaties, debatten, workshops en meer. Tijdens Letterlijk Leiden kun je met het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) o.a. een talige stadswandeling maken. De themamaand trapt af met een nieuw literair festival in en rondom de Oude UB…

Categorieën
Nieuws

Week van het Nederlands 2023

Van 30 september tot 7 oktober 2023 vindt de negende editie van de Week van het Nederlands plaats. De organisatie is in handen van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en wordt mee gefinancierd door de Taalunie. Tijdens de week presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een webinarreeks, een juridisch woordenboek en een podcastaflevering over taal…

Categorieën
Nieuws

Lespakket ‘Merci voor je brief’

In het lespakket Merci voor je brief ontdekken leerlingen op basis van archiefstukken en met behulp van woordenboeken dat ontlening en codeswitching – het mengen van talen – van alle tijden zijn.

Categorieën
Nieuws

Het Glossarium Trevirense

In 1973 bezorgde Piet van Sterkenburg een uitgave van het Glossarium Harlemense en in 1977 van het Glossarium Bernense (samen met Louis de Man). Nu vijftig jaar later is het de beurt aan de Latijns-Middelnederlandse woordenlijst uit de Stadtbibliothek van Trier, het zogeheten Glossarium Trevirense (Codex 1125/2059 Stadtbibliothek Trier). Aandacht wordt in deze moderne uitgave onder…

Categorieën
Nieuws

Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans

Op woensdag 4 oktober 2023, tijdens de Week van het Nederlands, presenteerden het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Stichting Rechtstaal – Lingua Iuris de digitale versie van Oosterveld & Vuyk, Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans II (JWSII). JWSII staat onder redactie van Consuelo Oosterveld-Egas Repáraz en mr. Theresa Munneke-Lourens, met medewerking van drs. Margriet…

Categorieën
Nieuws

Persbericht – Koosjer & Sjoa: online woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands

Wat is de herkomst van mazzel, schrijf je kosjer of koosjer, wat betekent Sjoa en waar ligt de klemtoon? Het Nederlands bevat veel woorden uit het Hebreeuws. Sofeer, het digitale woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands, geeft informatie over spelling, betekenis, uitspraak en herkomst. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) heeft nu een vernieuwde versie van het woordenboek online…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Smous en het n-woord, taalhistoricus Ewoud Sanders over het schrappen van beledigende woorden

Moet je het n-woord en woorden als smous uit het woordenboek schrappen? En uit historische uitgaven? En uit ons dagelijks taalgebruik? In de nieuwste aflevering van de podcast Over taal gesproken praten we met taalhistoricus Ewoud Sanders, die onlangs het boek Het n-woord publiceerde, over de geschiedenis van deze beladen term. En we spreken met Peggy Bouva, die in de…

Categorieën
Meertalig Nieuws

META-FORUM: het Nederlands staat er digitaal goed voor in Europa

Op 27 juni 2023 vond in Brussel het META-FORUM plaats, de internationale conferentie over state of the art taaltechnologieën voor de meertalige informatiemaatschappij. Tijdens de conferentie werd het boek European Language Equality. A Strategic Agenda for Digital Language Equality gepresenteerd. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Universiteit Antwerpen schreven het hoofdstuk voor…

Categorieën
Nieuws

Nieuwe versie Database Geschiedenis Nederlandse Taalkunde

In 1852 publiceerde de Nederlandse taalkundige Matthias de Vries zijn ontwerp voor het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Marten Le Mayre bracht in 1606 een leerboekje voor Engelsen uit met ‘the true and perfect way to learne the Dutch tongue’. Twee voorbeelden van belangrijke taalkundige werken met historische waarde, die nu door het Instituut voor de…

Categorieën
Nieuws

Succesrecept voor een nieuw woord

Tentsletje, moordstrookje, knaldrang en knuffelcontact. Allemaal nieuwe woorden, maar wat bepaalt het succes en de levensduur van deze woorden? Ella Van Lint deed voor haar scriptie aan de KU Leuven onderzoek naar de levensloop van neologismen. Daarvoor gebruikte ze onder andere het Woordenboek van Nieuwe Woorden (WNW) en het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN), gemaakt op…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Invloed van het Engels op verschillende talen vergelijken met de Global Anglicism Database (GLAD)

In het Japans komen meer Engelse leenwoorden voor dan in het Nederlands. In het Nederlands worden die Engelse woorden vaker letterlijk vertaald dan in het Japans. Dit soort informatie is te vinden in de Global Anglicism Database (GLAD) die het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) nu openbaar heeft gemaakt. Meeting, inzoomen en selfie. Dat…

Categorieën
Nieuws

Verhuizing servers

Op woensdag 24 mei 2023 zijn alle websites en applicaties van het Instituut voor de Nederlandse Taal offline vanwege een verhuizing van de servers. Dit gebeurt om onze capaciteit te vergroten en de verbinding met de websites te versnellen. De servers van het instituut zijn ondergebracht in het datacentrum van Universiteit Leiden. Het datacentrum wordt…

Categorieën
Meertalig Nieuws

Podcast: Meertaligheid – goed voor je brein en goed voor de samenleving

Op school, op werk, op straat en soms ook thuis: ons leven wordt steeds meertaliger. Wat zijn daarvan de gevolgen? Raken we in de war van al die talen, of is het juist goed voor ons? Goed voor ons brein, goed voor de economie, goed voor de samenleving? In de nieuwe aflevering van de podcast…

Categorieën
Nieuws

Vacature managementassistent

Wij zoeken per 1 oktober 2023 een enthousiaste en energieke managementassistent (16-20 uur, in te vullen op woensdag, donderdag en vrijdag). Ben jij die spin in het web en een kei in plannen en organiseren? Vind je het leuk om in brede zin administratieve ondersteuning te geven in een interessante organisatie? Dan hebben wij een…

Categorieën
Nieuws

Openbaar taalmodel OpenGPT-X

Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) werkt mee aan OpenGPT-X: de wetenschappelijke tegenhanger van het taalmodel dat ten grondslag ligt aan ChatGPT. Het taalmodel achter ChatGPT is namelijk niet openbaar. OpenGPT-X-modellen zullen wel vrij toegankelijk zijn. In het Duitse project OpenGPT-X werken verschillende partijen samen aan een het – vanaf nul – opbouwen van een aantal…

Categorieën
Nieuws

Overlijdensbericht Paul Rüpp 1957-2023

Op 26 maart is Paul Rüpp overleden, onze voormalige voorzitter van de Raad van Toezicht. Het Instituut voor de Nederlandse Taal is verdrietig om het verlies van een bevlogen bestuurder die ons instituut mee heeft vormgegeven. Paul Rüpp is kort na de oprichting van het Instituut voor de Nederlandse Taal in 2016 toegetreden tot de…

Categorieën
Nieuws

Podcast: ChatGPT, een hallucinerende babbelaar

Opeens was het er, en nu al niet meer weg te denken: ChatGPT, een geavanceerde chatbot die alles lijkt te kunnen als het om schrijven en vertalen gaat. In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken, de podcast die we samen met Onze Taal maken, spreken we drie deskundigen over wat ChatGPT allemaal kan, wat…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Samenwerking INT en DPG Media

Om ontwikkelingen in het hedendaagse Nederlands in kaart te brengen legt het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het Corpus Hedendaags Nederlands (CHN) aan: een steeds groeiende verzameling van Nederlandstalige teksten uit onder meer kranten. Onlangs heeft het INT een overeenkomst gesloten met DPG Media, het grootste mediabedrijf van Nederland en België. Hierdoor is het…

Categorieën
Nieuws

Uitslag Taalkundeolympiade 2023

Afgelopen zaterdag werd aan de Universiteit Leiden de uitslag bekendgemaakt van de 23e Taalkundeolympiade.

Categorieën
Nieuws

Podcast: Wat zegt je naam over jou?

Wat zegt je naam over jou? Eigenlijk niet zo veel, maar des te meer over je ouders — aldus naamkundige en voornamenexpert Gerrit Bloothooft. We spraken hem over het verschil tussen traditionele en modenamen, over hoe belangrijk vernoeming nog is, over voornamen als middel om je te onderscheiden, en over hoe ouders vooral in de…

Categorieën
Nieuws

Sterfdag Pieter Weiland

Vandaag is het de 181e sterfdag van Pieter Weiland (1754-1842), een belangrijke grammaticus en lexicograaf. Weiland is vooral bekend geworden omdat hij in opdracht van de regering een Nederduitsche spraakkunst (1805) heeft geschreven. Samen met de spellingregeling die de Leidse hoogleraar Matthijs Siegenbeek (1774-1854) in 1804 had gepubliceerd, vormde Weilands spraakkunst vele decennia de officiële…

Categorieën
Nieuws

Audiotour ‘Weg van woorden’

Bekijk de binnenstad van Leiden eens door een talige bril en loop de ‘Weg van woorden’: een stadswandeling die Roland de Bonth en Laura van Eerten van het Instituut voor de Nederlandse Taal maakten voor het taalfestival Letterlijk Leiden. Tijdens deze wandeling van ongeveer 2 kilometer kom je meer te weten over Leiden als belangrijke…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Leonie Cornips over de ‘animal turn’ in de taalkunde

Onderzoek naar dierentaal: lange tijd een no-go in de taalkunde, maar langzaam lijkt daar nu verandering in te komen. In de nieuwe aflevering van Over taal gesproken, de podcast die we samen met het Genootschap Onze Taal maken, spreken we Leonie Cornips over dit onderwerp. Leonie Cornips is van huis uit taalkundige en sociolinguïst. Ze…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Mieke Zaanen nieuwe voorzitter Raad van Toezicht

Op 1 december 2022 is Mieke Zaanen benoemd als nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht van het Instituut voor de Nederlandse Taal. Ze is daarmee de opvolger van Paul Rüpp. Mieke Zaanen trad in 2015 aan als eerste vrouwelijke algemeen directeur van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Tijdens haar directeurschap gaf ze…

Categorieën
Nieuws

Terminologieconferentie: domeinverlies en -winst

Op 20 en 21 april 2023 organiseert NL-Term samen met het Instituut voor de Nederlandse Taal, de European Association for Terminology (EAFT) en Infoterm de internationale conferentie ‘Terminology: Domain Loss and Gain’. Tot 15 december mogen er nog voorstellen voor lezingen worden ingediend. Het concept domeinverlies is ontstaan in de Scandinavische landen in de jaren…

Categorieën
Nieuws

Letterlijk Leiden

Van 17 november t/m 18 december staat de stad Leiden in het teken van taal en literatuur. Met lezingen, boekpresentaties, debatten, workshops en meer. Tijdens Letterlijk Leiden kun je met het Instituut voor de Nederlandse Taal, gevestigd aan het Rapenburg in Leiden, een stadswandeling maken, een pubquiz spelen over taal en een podcast luisteren over…

Categorieën
Nieuws

Matthias de Vries aan het woord

Ter gelegenheid van de 202e geboortedag van Matthias de Vries op 9 november stelt het Instituut voor de Nederlandse Taal de pdf-versie van het boek Matthias de Vries aan het woord (2020) gratis ter beschikking. Op 9 november 2020 was het precies tweehonderd jaar geleden dat de Nederlandse taal- en letterkundige Matthias de Vries werd…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Frieda Steurs ontvangt Simon Stevinpenning

Tijdens de TiNT-dag op 21 oktober 2022 ontving prof. dr. Frieda Steurs, directeur van het Instituut voor de Nederlandse Taal en hoogleraar aan de KU Leuven, de Simon Stevinpenning: een onderscheiding voor een wetenschapper die zich zeer verdienstelijk maakt voor de Nederlandstalige terminologie en vaktaal. Joost Buysschaert, emeritus hoogleraar UGent en covoorzitter van NL-Term, sprak…

Categorieën
Nieuws

Vernieuwd hoofdstuk Woordvorming en woordstructuur in de e-ANS

Deze maand publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het vernieuwde hoofdstuk ‘Woordvorming en woordstructuur‘ van de online Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). Daarin wordt beschreven op welke manieren we in het Nederlands nieuwe woorden kunnen maken, en welke betekenisvolle elementen we kunnen onderscheiden in bestaande woorden.   Het woord appeltaart, bijvoorbeeld, is een samenstelling, een…

Categorieën
Nieuws

Onbegrensd taalleren: samen naar taalonderwijs van de toekomst

Vandaag, op de Europese dag van de talen, presenteren de Taalunie, NOB en Nuffic ‘Onbegrensd taalleren’: een visie op het taalonderwijs van de toekomst.

Categorieën
Nieuws

Week van het Nederlands 2022

Van 1 tot en met 8 oktober 2022 vindt de achtste editie van de Week van het Nederlands plaats, een samenwerking van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en de Taalunie. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) organiseert een webinar over inclusieve taal en presenteert het tweede Taalvragenvuur. 5 oktober: Wat mag je ook zeggen? Noem je…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Sibo Kanobana over taal en inclusiviteit

Over taal gesproken is terug! De podcast over het Nederlands gemaakt door het Instituut voor de Nederlandse Taal en Onze Taal.

Categorieën
Nieuws

Streektaalconferentie 2022

Op 23 september 2022 organiseert de Stichting Nederlandse Dialecten in samenwerking met Variaties vzw, Brusseleir en de Nederlandse Taalunie haar jaarlijkse streektaalconferentie. De conferentie vindt plaats bij deBuren in Brussel en heeft als centraal thema ‘Taalvariatiebeleid in tijden van globalisering: overbodig of net cruciaal?’ Via lezingen en interviews met Vlaamse, Brusselse en Nederlandse beleidsmakers en taalkundigen belichten…

Categorieën
Nieuws

Nieuw gelanceerd: het Couranten Corpus met duizenden 17e-eeuwse Nederlandse kranten

Het nieuwe Couranten Corpus maakt duizenden 17e-eeuwse kranten goed toegankelijk.

Categorieën
Nieuws

Transcriptor zet Oekraïense namen om in Nederlands

Een tool om namen uit het Oekraïens en Russisch in het Nederlands weer te geven: de Transcriptor.

Categorieën
Nieuws

ELE-rapport: Nederlands staat er digitaal goed voor

Hoe doet het Nederlands het op het vlak van online aanwezigheid en digitale hulpmiddelen? Een nieuw rapport beantwoordt die vraag.

Categorieën
Nieuws

Het taaljaar 2021

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. In de laatste aflevering van het eerste seizoen blikken we terug op het taaljaar 2021.

Categorieën
Nieuws

EFNIL Masterscriptiewedstrijd 2021-2022

EFNIL (European Federation of National Institutions for Language / Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen) roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het vlak van taalgebruik, taalbeleid / -politiek en meertaligheid. De uiterste inleverdatum is 25 februari 2022. Deze oproep betreft de derde editie van de EFNIL…

Categorieën
Nieuws

Visitatie

In 2021 is het Instituut voor de Nederlandse Taal geëvalueerd door een onafhankelijke visitatiecommissie.

Categorieën
Nieuws

Podcast: hoe klonk het vroegste Nederlands?

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. Elke maand spreken we met een deskundige over de Nederlandse taal. De zevende aflevering gaat over het alleroudste Nederlands.

Categorieën
Nieuws

Uitbreiding Corpus Hedendaags Nederlands

Het vernieuwde Corpus Hedendaags Nederlands (CHN) is sterk uitgebreid en bevat nu meer dan 2,5 miljoen teksten uit onder meer boeken, blogs, kranten, tijdschriften en journaaluitzendingen uit Nederland en de Caribische rijksdelen, Vlaanderen en Suriname. In de nieuwe versie van het CHN zijn 1.700.000 teksten toegevoegd: het corpus bestaat nu uit bijna 1 miljard woorden.…

Categorieën
Nieuws

Persbericht – Beyoncéfeminisme, drankhangen en vertiktokking: nieuw boek en woordenboek over nieuwe woorden

Op 17 november 2021 publiceert het Instituut voor de Nederlandse Taal een online woordenboek dat compleet gewijd is aan nieuwe woorden. Vanaf vandaag ligt ook het bijbehorende populairwetenschappelijke boek Knuffelcontact en waterwappie. De kracht van nieuwe woorden in de winkels. Dinsdag 30 november om 16.00 uur: presentatie van zowel het woordenboek als het boek (livestream op YouTube).…

Categorieën
Nieuws

META-FORUM 2021

Nog maar een paar dagen tot de start van META-FORUM 2021, de internationale conferentiereeks over krachtige en innovatieve taaltechnologieën voor de meertalige informatiemaatschappij. De online conferentie is de plek waar je moet zijn om meer te weten te komen over de meest recente ontwikkelingen en prestaties op het gebied van Europese taaltechnologie, zowel uit de…

Categorieën
Nieuws

20 & 21 november: netwerkonderhoud

Op 20 en 21 november staat er groot onderhoud gepland aan het netwerk van Universiteit Leiden. Het universitaire netwerk, waar ook de INT-websites deel van uitmaken, is op zaterdag 20 november vanaf 9.00 uur niet beschikbaar. Dit duurt de gehele dag en een groot deel van zondag 21 november. Omdat het Instituut voor de Nederlandse…

Categorieën
Nieuws

3-12-2021: European Language Grid workshop

Op 3 december 2021 organiseert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) een workshop over de European Language Grid: een online platform voor taal- en spraaktechnologische informatie, data en software. Deze workshop heeft als doel om Nederlandse bedrijven en andere organisaties die geïnteresseerd zijn in taal- of spraaktechnologie kennis te laten maken met de European Language…

Categorieën
Nieuws

Ewoud Sanders wint Groenman Taalprijs

Aanstaande zaterdag krijgt taalhistoricus en columnist bij het Instituut voor de Nederlandse Taal Ewoud Sanders in het radioprogramma De Taalstaat de Groenman Taalprijs. Sanders krijgt de prijs, die wordt overhandigd door juryvoorzitter Hans Heestermans, voor zijn taalrubriek WoordHoek. In die rubriek, die twintig jaar lang in NRC Handelsblad stond en sinds het begin van dit jaar is verhuisd…

Categorieën
Nieuws

Podcast: vaktaal en terminologie

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. Elke maand spreken we met een deskundige over de Nederlandse taal. De zesde aflevering gaat over vaktaal.

Categorieën
Nieuws

Taalvragenvuur

Op donderdag 7 oktober om 15.00 uur organiseren het Genootschap Onze Taal, het Team Taaladvies van de Vlaamse overheid en het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het Taalvragenvuur. In dit online live-evenement tijdens de Week van het Nederlands beantwoorden twee taaladviseurs van Onze Taal en Team Taaladvies in een klein uurtje uw brandende taalvragen. Dat…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Waar komt pindakaas vandaan? Seizoen 2

Tijdens de Week van het Nederlands presenteert het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) het tweede seizoen van de podcastserie Waar komt pindakaas vandaan? In wekelijkse afleveringen van ongeveer 10 minuten vertellen Laura van Eerten, Caspar Stalenhoef en Frieda Steurs over de verrassende herkomst van doodgewone woorden. Die woorden kun je tegenkomen in alledaagse situaties zoals in…

Categorieën
Nieuws

Online colleges over het Nederlands bij de Universiteit van Nederland en de Universiteit van Vlaanderen

Ter gelegenheid van de Week van het Nederlands pakken de Universiteit van Nederland en de Universiteit van Vlaanderen uit met twee nieuwe online colleges over het Nederlands. Met bijzondere aandacht voor bronnen en basismaterialen die beschikbaar zijn bij het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Op 30 september is bij de Universiteit van Vlaanderen “Was…

Categorieën
Nieuws

Atlas van het dialect in Vlaanderen

Dinsdag 28 september werd het nieuwe boek Atlas van het dialect in Vlaanderen gepresenteerd. INT-dialectoloog Veronique De Tier is een van de auteurs. Meer en meer mensen in Vlaanderen – van jong tot oud – hebben belangstelling voor dialect. Tegelijk is er nog nooit zoveel kennis voorhanden geweest over de dialecten in Vlaanderen. Daarom is…

Categorieën
Nieuws

Posters in de klas

Bent u docent Nederlands en kan uw klaslokaal wel wat nieuws aan de muur gebruiken? Wij stellen een pakket van vijf informatieve en kleurrijke posters beschikbaar, dat u voor een totaalbedrag van €15,- (inclusief verzendkosten) bij ons kunt bestellen. De posters zijn op A2-formaat (42 x 59,4 cm, 250 g/m2) en beschrijven kort en duidelijk…

Categorieën
Nieuws

Nicoline van der Sijs emeritaat & gastprofessor Université de Liège

Prof. dr. Nicoline van der Sijs is aangesteld als gastprofessor aan de Université de Liège. Ze gaat met emeritaat aan de Radboud Universiteit, en naar aanleiding daarvan presenteert ze op 8 oktober een nieuw boek. Voor het academiejaar 2021-2021 is Nicoline van der Sijs, senior onderzoeker bij het Instituut voor de Nederlandse Taal, gastprofessor aan de…

Categorieën
Nieuws

Voortvarend Nederlands! Virtueel

Voortvarend Nederlands! is een programma van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek (IVN) met lezingen, interviews, masterclasses, presentaties en podcasts. In dit programma ontmoeten internationale docenten en onderzoekers elkaar. Op 23 september 2021 om 16.00 geeft INT-directeur Frieda Steurs een virtuele lezing.  Wat is de betekenis van het Instituut voor de Nederlandse Taal voor het Nederlands?…

Categorieën
Nieuws

Podcast: de taal van de derde week van september

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. Elke maand spreken we met een deskundige over de Nederlandse taal. De vijfde aflevering gaat over de taal van de troonrede en de Algemene Beschouwingen.

Categorieën
Nieuws

Website Taaladvies.net vernieuwd

Taaladvies.net, de website met antwoorden op veelgestelde vragen over de Nederlandse taal en spelling, is in een fris en gebruiksvriendelijk nieuw jasje gestoken. Zo zijn de zoekfunctie en de manier van navigeren beter en gemakkelijker gemaakt. De samenwerkende organisaties achter de site, de Nederlandse Taalunie, het Genootschap Onze Taal, Team Taaladvies van de Vlaamse overheid…

Categorieën
Nieuws

Podcast: Grammatica is leuker als je denkt

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. Elke maand spreken we met een deskundige over de Nederlandse taal. De vierde aflevering gaat over grammatica.

Categorieën
Nieuws

Podcast: Uuzeke, de Gruffalo en het ‘vijf voor twaalf’-effect

Over taal gesproken is dé podcast over het Nederlands, die Onze Taal en het Instituut voor de Nederlandse taal samen verzorgen. Elke maand spreken we met een deskundige over de Nederlandse taal. De nieuwste aflevering gaat over dialect.

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Nederlandse klankleer wetenschappelijk beschreven

Tot nu toe ontbrak er een uitgebreide Nederlandstalige beschrijving van de Nederlandse klankleer, het gebied van de taalkunde dat spraakklanken bestudeert als onderdeel van de grammatica. Die wetenschappelijke beschrijving is er nu wel: de klankleer inclusief audiofragmenten is toegevoegd aan de digitale versie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS). De onderwerpen die in het nieuwe hoofdstuk aan…

Categorieën
Nieuws

CLIN 31: congres computationele taalkunde

Op vrijdag 9 juli 2021 organiseert Universiteit Gent de 31e editie van het congres Computational Linguistics in the Netherlands (CLIN). Deze jaarlijkse bijeenkomst is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met taal- en spraaktechnologie en haar toepassingen. De CLIN-conferentie is dit jaar volledig online. Het programma bestaat uit parallelle sessies en posterpresentaties met diverse thema’s, waaronder…

Categorieën
Nieuws

Persbericht: Taalhulp voor het combineren van woorden

Woordcombinaties is de nieuwe online taalhulp van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) die taalleerders informatie geeft over het combineren van werkwoorden. Je weet bijvoorbeeld wat je wil zeggen, maar je kunt niet op de juiste woordcombinatie komen. Of je twijfelt eraan of je eraan in deze zin kunt weglaten. En in welke situaties…

Categorieën
Nieuws

Duidelijke taal in Europa

In de loop van 2020 zijn er enkele nieuwe Europese initiatieven opgestart om in kaart te brengen wat er in Europa zoal gebeurt rond het thema duidelijke taal. Een van die initiatieven is het platform Easy – Plain – Accessible, waar het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) aan meewerkte. Samen met enkele Franstalige collega’s…

Categorieën
Nieuws

Podcast van Onze Taal en het INT

Luister vanaf vandaag naar de eerste aflevering van Over taal gesproken, dé podcast over het Nederlands. De nieuwe taalpodcast is een samenwerking van het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en het Genootschap Onze Taal. In elke aflevering spreken we een deskundige over de Nederlandse taal. Bijvoorbeeld over dialecten, over het belang van vaktaal of…

Categorieën
Nieuws

Alszaak: ophef over grammatica

De nieuwe online versie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS) zou versoepelingen voorschrijven: groter als mag nu ook. Dat is niet correct: de e-ANS beschrijft de standaardtaal en is geen vóórschrijvend naslagwerk. Dinsdag 20 april is de vernieuwde e-ANS – de online versie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst – gepresenteerd tijdens een feestelijke webinar. De…

Categorieën
Nieuws

Klankleer toegevoegd aan de Algemene Nederlandse Spraakkunst

Op 6 juli 2021 organiseren wij van 15.00 – 16.30 uur een gratis webinar waarin we u het hoofdstuk Klankleer voorstellen, dat binnenkort wordt toegevoegd aan de nieuwe online editie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (e-ANS).  Tot nu toe ontbrak er een uitgebreide beschrijving van de klankleer in de Algemene Nederlandse Spraakkunst, en dat nog wel terwijl…

Ga naar de inhoud