In zijn allerlaatste column voor het Instituut voor de Nederlandse Taal staat Ludo Permentier stil bij stervende woorden.
Ludo Permentier
Vlaams in één les
De informele omgangstaal (tussentaal) rukt op in Vlaanderen. Ludo Permentier legt de belangrijkste kenmerken bloot.
Wantrouw het narratief
Ludo Permentier vraagt zich af waarom elk standpunt vandaag een ‘narratief’ moet heten.
Er is iets gebeurd
Een groot volksfeest waar na afloop iedereen moe maar tevreden naar huis keert is blijkbaar geen gebeurtenis, merkt Ludo Permentier op. Er moeten doden vallen.
Vergelding of wraak?
Rusland bestookt Kiev met drones. Is dat vergelding of is dat wraak, vraagt Ludo Permentier zich af.
Bang voor het a-woord?
Mogen we het a-woord nog wel gebruiken, vraagt Ludo Permentier zich af.
Bijziend voor beperkingen
Dat zelfs hardnekkige krantenlezers de term validisme niet kennen, is veelbetekenend, zegt Ludo Permentier.
Foert
Zalig de mensen die foert kunnen zeggen, zegt Ludo Permentier. Ze weigeren zich nog langer te bekreunen om wat van hen wordt verwacht en doen hun eigen zin.
Weg met die stress
In zijn laatste column voor de zomer zoekt Ludo Permentier een mooi, kort en duidelijk alternatief voor stressen.
Een besmettelijk prikje
Nieuw en infectueus: needle spiking.
Stop de camionettisering
Twee derde van alle goederen die in België onderweg zijn, zit in een camionette.
Alles begint bij luisteren
Luisteren staat tot horen zoals kijken tot zien en tasten tot voelen.
Geen excuus voor bidon collé
Wielerwoorden zijn opvallend vaak negatief, merkt Ludo Permentier. Waar zou dat door komen?
Nooit ten einde
De lange geschiedenis van Van Dale schemert nog steeds in de definities door.
Trap niet in propaganda
Russen, nazi’s, katholieken: over de oorsprong van propaganda.
Raak de oligarchen
Sinds wanneer kennen we oligarchen?
Niet oké
Het gedrag is het niet, maar het woord wel: oké.
Wat een troep!
Duizenden troepen, zijn dat duizenden mensen of een veelvoud daarvan?
De non-binaire non
Het woordenboek wordt genderinclusief! Maar of die claim van Van Dale nu wel helemaal klopt …
Een beetje chance
Chance: toevalliger dan geluk. ‘Hoerenchance’ is nóg zeldzamer. Ludo Permentier wenst je een beetje chance in het nieuwe jaar.
Alle hens aan dek
“In de zorg is het alle hens aan dek”, sprak de Belgische premier Alexander De Croo. Die uitdrukking kennen we sinds het midden van de negentiende eeuw.
Wat vult mijn kabaske?
Ludo Permentier over het eeuwenoude bedelliedje dat tijdens Sint-Maarten wordt gezongen.
Dit zal (u) verbazen
Ludo Permentier over het ondervindend voorwerp.
In de groef
Je hebt mensen die spreken als versleten elpees. Meer dan eens springt hun naald uit de groef, van stopwoord naar stopwoord. Anderen hebben de heldere digitale kwaliteit van een cd.
Een beetje opgelaten
Ludo Permentier voelt zich een beetje opgelaten.
Doe de vaatafwas
Ludo Permentier schrijft over ‘uitschuifladderwoorden’, vaatafwas bijvoorbeeld.
Respect voor de metis
Schrap ‘metissenkinderen’ niet uit het woordenboek, waarschuwt Ludo Permentier.
Fier op mijn taal
In de Week van het Nederlands denkt Ludo Permentier aan een ongemakkelijk moment aan een tafel vol ‘Hollanders’.
Hoe mooi toch, die herfst
Hoe komt het eigenlijk dat het noorden van Europa ‘herfst’ zegt of iets wat daarop lijkt, en het zuiden iets wat op ‘automne’ lijkt?
Robbertje over taal
Laat het gesprek gaan over voetbal, over politiek of over het andere geslacht, er is altijd één diepere boodschap: ‘Kijk mij eens.’
De bank klapt dicht
De bank van morgen is een internetadres of erger nog: een app. Ludo Permentier verdiept zich in het woord bank.
Adieu goede huisvader
De goede huisvader verdwijnt uit het Burgerlijk Wetboek. Ludo Permentier vraagt zich af hoe genderneutraal het Nederlands kan worden.
Eerste schooldag
Van vrije tijd naar tijd voor lectuur en studie.
Het kumbayamoment
Ludo Permentier vraagt zich af waar het lied en het mysterieuze woord kumbaya vandaan komen.
Wie vindt nog Franse dakjes?
Straks rijdt u misschien wel naar het Zuiden, de zon en de vrijheid tegemoet. Als u bij toeval in Wallonië of Frankrijk terechtkomt, moet u even rondkijken of u nog dakjes ziet.
Waar wonen al die mensen?
Balenaars, Madrilenen en Kolhamsters. Ludo Permentier verdiept zich in afleidingen van plaatsnamen.
Ruzie op de trap
Als mensen tegelijk dezelfde ladder op willen, kan de wederzijdse ergernis alleen maar groeien. Escaleren, heet dat. Komt dat woord niet van het Franse ‘escalader’ of ‘escalier’?
Dood is een moeilijk woord
Ludo Permentier loopt te mijmeren op een kerkhof waar hij niemand kent.
Kom op met dat plichtwerk!
Als we een woord nodig hebben, dan moeten we het maar gebruiken, vindt Ludo Permentier. Zelfs al is het een ‘lelijk woord’.
(On)rust door het protocol
Ludo Permentier schrijft over protocol. Een woord dat je niet elke dag tegenkwam, tot de overheid regels ging uitschrijven voor de minste van onze sociale gedragingen.
En een beetje gauw
Ludo Permentier vraagt zich in zijn nieuwste column af waarom alles toch zo snel, direct en gauw moet.
Als God in Frankrijk
Ludo Permentier gaat op zoek naar verklaringen voor deze ‘goddelijke’ uitdrukking.
Een draagvlak voor dt
Ludo Permentier schrijft in zijn wekelijkse column over het verband tussen het afschaffen van dt-regels, de automatische piloot en middeleeuwse steenkappers.
Een woord van pijn
In zijn kindertijd zou Ludo Permentier bij pijn geen au geroepen hebben, maar ai.
Waar is dat feestje?
Wat Ludo Permentier betreft mag het woord lockdownfeestje zo gauw mogelijk weer vergeten worden.
Een boer met pretentie
Dat een visverkoper zich vandaag niet graag visboer noemt, kan Ludo Permentier wel begrijpen. Maar is Seafood Center dan een verbetering?
Over mannetjes en vrouwtjes
Ludo Permentier vraagt zich af waarom we spreken over mannetjes en vrouwtjes, en hoe het zit met het grammaticale geslacht.
Amoras is ontvlaamst
Hoe de taal van Suske en Wiske veranderde.
De taak van de kemphaan
We mogen de kemphaan niet vergeten, want hij is een taalkundig fenomeen.
Entropie in het dagelijkse leven
Ludo Permentier over de chaos in zijn leven die te wijten is aan de tweede wet van de thermodynamica.
Onze pollekes kussen
Ludo Permentier schrijft over uitdrukkingen die niet worden begrepen aan de overkant van de staatsgrens.
Hoe hoog moet de lat?
De lat is een geliefd instrument in het onderwijs. Ludo Permentier vraagt zich af: gaan we eroverheen of eronderdoor?
Ludo Permentier vraagt zich af of er sinds de invoering van de euro nog weleens een frank valt in Vlaanderen en een kwartje in Nederland.
Heen-en-weergemail
Microsoft Word protesteert als Ludo Permentier de uitdrukking ‘heen-en-weergemail’ gebruikt. Maar het woord mail is een stuk ouder dan het computerprogramma.
Heksenjacht
Brandstapels en pijnbanken zijn zaken uit een ver verleden, toch? Ludo Permentier schrijft in zijn column over het nog springlevende woord heksenjacht.
Aardappel
Ludo Permentier vraagt zich af of het woord patatten geen waardiger alternatief was geweest voor wat we nu aardappelen noemen.
Wetten
Over de twee taalwetten van Ludo Permentier en de woordenschat van hedendaagse koks.
Mijn eerste Van Dale
Dit is mijn eerste Van Dale en ik heb hem te danken aan een ongeoorloofde daad van manipulatie en aan deze wat wazige man: Paul Van de Velde, die in de beginjaren van de televisie in Vlaanderen op handen gedragen werd als quizpresentator – toen sprak men van een quizmaster. In de jaren 1960 leidde…