Categorieën
Uit de streek

malbroek

Waarom wordt een vogelverschrikker in het Limburgs ook wel malbroek genoemd?

Categorieën
Uit de streek

snurk

Plag, fichu en snurk: dialectwoorden voor de omslagdoek.

Categorieën
Uit de streek

tiertje

Dialectnamen voor het sijsje.

Categorieën
Uit de streek

schiet-in-t-vuurtje

Koolpijpje, zwartkopje, bijdief, tietemees en schiet-in-t-vuurtje: dialectnamen voor de koolmees.

Categorieën
Uit de streek

merbelkute

Naast dialectwoorden voor knikker bestaan er ook verschillende namen voor het knikkerkuiltje, zoals merbelkute, lots, boedeltje en mokje.

Categorieën
Uit de streek

heksenbessem

Heksenbessem en andere dialectnamen voor de maretak.

Categorieën
Uit de streek

zjiepje

Dialectnamen voor zwarte snoepjes gemaakt van zoethout.

Categorieën
Uit de streek

krootje

Waarom wordt een dennenappel in het dialect ook wel krootje genoemd?

Categorieën
Uit de streek

tuutje

Lots, fiep en tuutje: dialectnamen voor de fopspeen.

Categorieën
Uit de streek

garstig

Gats, rins, oosters, verzomerd en garstig: woorden voor ranzig in het dialect.

Categorieën
Uit de streek

jatte

Woorden voor ‘kopje koffie’ in het dialect.

Categorieën
Uit de streek

haagschool houden

Hoe komt het dat de Zuidelijk-Nederlandse dialecten nogal wat uitdrukkingen kennen voor ‘spijbelen’ met een verwijzing naar struikgewas?

Categorieën
Uit de streek

platte zeug

Waar en waarom wordt een pissebed in sommige dialecten ook wel platte zeug genoemd?

Categorieën
Uit de streek

sargie

Waar wordt het woord sargie gebruikt en welke andere woorden bestaan er nog voor de deken in de verschillende dialecten?

Categorieën
Uit de streek

terren

Wat betekent het als iemand zegt dat hij iets niet tèrt of tèrft?

Categorieën
Uit de streek

motten

Het blijft maar motten (of: motregenen) vandaag. Waar komt dit woord vandaan en welke dialectwoorden voor dit soort weer bestaan er?

Categorieën
Uit de streek

plakwaaier

Waarom wordt een vlieger in sommige dialecten plakwaaier genoemd en welke dialectwoorden bestaan er nog meer voor een vlieger?

Categorieën
Uit de streek

dokkelen

Waar komt dokkelen vandaan en welke andere synoniemen worden er in de dialecten nog gebruikt voor pootjebaden?

Categorieën
Uit de streek

salavlaagje

Dialectwoorden voor verfrissende regenbuitjes.

Categorieën
Uit de streek

neulen

Op de festivalposter van Zwarte Cross staat dit jaar de slogan Nøhlen is dodelijk.’ Wat betekent neulen en waar wordt het gebruikt?

Categorieën
Uit de streek

boesjkammeree

Het Mechelse woord voor ‘schommel’ doet exotisch aan en kent veel variatie. Hoe komt dat?

Categorieën
Uit de streek

gildig

Het dialectwoord ‘gildig’ betekent ‘flink, fors, stevig gebouwd’ en kan in allerlei situaties gebruikt worden.

Categorieën
Uit de streek

poesjenel

Wat betekent het Brusselse ze heeft een poesjenel in haar schuif en waar komt het vandaan?

Categorieën
Uit de streek

djokkeleuren

Waar komt het dialectwoord djokkeleuren voor en wat betekent het?

Categorieën
Uit de streek

potepetazzie

Wat betekent potepetazzie en waar komt het vandaan?

Categorieën
Uit de streek

tuimelperte

Wat is een tuimelperte en waar wordt het gebruikt?

Categorieën
Uit de streek

keppe

Waar komt het kooswoord keppe vandaan en waar wordt het nog gebruikt?

Categorieën
Uit de streek

pietje pover

Waarom wordt een roodborstje in het dialect ook wel pietje pover genoemd?

Categorieën
Uit de streek

koenkelpot

Vroeger gingen kinderen op oudejaarsdag langs de deuren met een rommelpot of een koenkelpot. Wat is het precies en wat zijn andere dialectnamen voor het instrument?

Categorieën
Uit de streek

uzeke

Waar komt het woord uzeke vandaan en hoe heet dat sinterklaaskoekje elders?

Categorieën
Uit de streek

braai

In de Brabantse dialecten wordt de kuit braai genoemd. Waar komt dat vandaan en welke andere dialectnamen bestaan er voor kuit?

Categorieën
Uit de streek

sloester

Sloester is een Brabantse naam voor een bolster. Welke andere dialectwoorden zijn er nog om bolsters te benoemen?

Categorieën
Uit de streek

dibbe

Dibbe, sibbedutte en zurkeltrutte. Wat betekenen deze dialectwoorden en waar komen ze voor?

Categorieën
Uit de streek

preiprol

Stamppot met prei, gehakt, spek en ei heet preiprol.

Categorieën
Uit de streek

schoer

Waar komt het dialectwoord schoer vandaan en welke andere dialectwoorden zijn er voor ‘regenbui’?

Categorieën
Uit de streek

katijvig

In combinatie met weer betekent katievig ‘kil en nat’. Woorden die echt bij de beginnende herfst horen. Wat betekent het nog meer en waar komt het woord vandaan?

Categorieën
Uit de streek

fluitenier

Waarom worden wespen fluiteniers genoemd en welke andere woorden zijn er nog voor een wesp in de Nederlandse dialecten?

Categorieën
Uit de streek

zeikdempel

In Nederlands-Limburg de dialectnaam voor mier.

Categorieën
Uit de streek

nikkestaart

Nikkestaart, barende vrouwen en ventevrouw: dialectnamen voor een windhoos.

Categorieën
Uit de streek

auwblauwbloem

In mei en juni bloeit de prachtige auwblauwbloem volop. Waar komt die naam vandaan en welke andere dialectwoorden zijn er voor de korenbloem?

Categorieën
Uit de streek

hooischrik

In Limburg wordt een sprinkhaan ook wel hooischrik genoemd. Waar komt die naam vandaan en welke andere dialectwoorden zijn er nog meer voor dit springdiertje?

Categorieën
Uit de streek

eperus

Eperus, djest, stekelvarken: namen voor een inheems dier. Geprikkeld?

Categorieën
Uit de streek

kieszak

Wat is een kieszak en wat heeft het met tanden te maken?

Categorieën
Uit de streek

tieken

Het verhaal van tieken, kieken en kuiken.

Categorieën
Uit de streek

verzenderkensdag

1 april, de dag om mensen voor de gek te houden.

Categorieën
Uit de streek

luter

De voorjaarsschoonmaak hangt in de lucht. Dan grijp je naar luter, loog of wapeling.

Categorieën
Uit de streek

bombakkes

Bombakkes of mombakkes: een carnavalsmasker. Waar komen die woorden en masker zelf vandaan?

Categorieën
Uit de streek

bloemenstruis

Het bloemrijke Nederlands telt tal van woorden voor boeketten.

Categorieën
Uit de streek

temper

Op Lichtmis, 2 februari, eet je pannenkoeken gemaakt van temper (beslag). Waar komen dat woord en die traditie vandaan?

Categorieën
Uit de streek

batje

Januari is in Vlaanderen de maand voor solden, koopjes, batjes en hazard.

Categorieën
Uit de streek

dertienavond

6 januari, Driekoningen, wordt ook wel dertiendag genoemd; de avond ervoor dertienavond. Wat zijn dan de lokale tradities?

Categorieën
Uit de streek

schroet

In veel regio’s wordt met kerst traditioneel kalkoen gegeten, maar in Limburg eten ze misschien wel schroet of sjroet. Waar komt dat woord vandaan?

Categorieën
Uit de streek

tabberd

In West- en Oost-Vlaanderen is tabberd het gewone dialectwoord voor een nachtjapon.

Categorieën
Uit de streek

apsjaar

Apsjaar wordt gebruikt voor een zonderling, een rare snuiter. Waar komt het woord vandaan?

Categorieën
Uit de streek

enkbiegel

Enkbiegel of enkbeugel is de naam die de eekhoorn in het noordoostelijke deel van Belgisch-Limburg krijgt. Waar komt dit dialectwoord vandaan?

Categorieën
Uit de streek

bamisweer

Echt herfstweer met lage temperaturen en veel regen en wind, wordt ook wel bamisweer genoemd. Waar komt het vandaan?

Categorieën
Uit de streek

geirnaart

De familienaam Geirnaert en de naam voor de garnaal klinken in het dialect hetzelfde, maar heeft Geirnaert iets te maken met de garnaal?

Categorieën
Uit de streek

blaffetuur

Dialectwoorden voor het draaiende houten vensterpaneel dat aan weerszijden van het raam buiten is bevestigd.

Categorieën
Uit de streek

spinhoer

September is spinnenmaand. Wat voor dialectnamen bestaan er allemaal voor de spin?

Categorieën
Uit de streek

meuzie

In het Oost-Vlaamse dialect heet de mug meuzie, maar dit dialectwoord is zeker niet algemeen bekend. Mug is het woord dat meestal in de dialecten wordt gebruikt, maar dan op verschillende manieren uitgesproken.

Categorieën
Uit de streek

merote

Van stelen naar stappen: op merote gaan.

Categorieën
Uit de streek

doef

Lommerig, maf, dompig, vort en doef: dialectwoorden voor ‘benauwd weer’.

Categorieën
Uit de streek

zeesletsen

Flipflops, pielepoten en zeesletsen: (dialect)namen voor teenslippers.

Categorieën
Uit de streek

bisbabel

In het zuidelijke deel van Belgisch-Limburg heet de meikever ‘bisbabel’. Waar komt het woord vandaan en welke andere woorden bestaan er nog meer voor deze kever?

Categorieën
Uit de streek

seule

Aker, tob, ketel, marmiet en seule zijn allemaal dialectwoorden voor emmer. Waar komen ze vandaan?

Categorieën
Uit de streek

bosieletjes

Allerlei benamingen voor lelietjes-van-dalen.

Categorieën
Uit de streek

wegenscheetje

Wegenscheetje is een dialectnaam voor een zweertje op je ooglid. De naam verwijst naar een oud volksgeloof.

Categorieën
Uit de streek

kindjeskak

Kinnekeskak, kakkeboontjes en kinderkeuteltjes zijn dialectwoorden voor doopsuiker; in Vlaanderen het traditionele geschenk bij een geboorte. Men maakte kinderen vroeger wijs dat de snoepjes uit de luier van de gedoopte kwamen.

Categorieën
Uit de streek

lochting

Een dialectwoord voor moestuin. Lochting was oorspronkelijk een samenstelling van look en tuin.

Categorieën
Uit de streek

achterwaarsterigge

De achterwaarsterigge was vroedvrouw en kraamhulp ineen. Het woord is een van de vele dialectwoorden die voor het typische vrouwenberoep bestaan.

Categorieën
Uit de streek

vastelavondzotje

Dialectnaam voor een bloemetje dat al op vastenavond bloeit, met de voeten nog in de sneeuw.

Categorieën
Uit de streek

schaverdijn

Misschien kunnen we de schaatsen dit jaar toch nog aanbinden. Maar heet de schaats overal schaats?

Categorieën
Uit de streek

heulenteer

Heulenteer is een dialectnaam voor de vlier. Waar komt het woord vandaan en welke woorden zijn er nog meer voor deze struik?

Categorieën
Uit de streek

moesjanken

Moesjanken betekent ‘zeuren, vervelend doen’. In de standaardtaal is het woord inmiddels verdwenen maar in het dialect komt het nog voor. Wat is de herkomst?

Categorieën
Uit de streek

oorbaarden, favorieten & graskanten

Een bakkebaard is een ‘baard die over de kaken loopt’. In het dialect bestaan er allerlei varianten op, zoals oorbaarden, favorieten en graskanten.